Christopher Francese

Short podcast reading and discussing Apuleius' poem on toothpaste, by Christopher Francese

[20]     Illa domus, in quā residēbant, erat quasi īnserta per parietēs, in circuitū, dē appendentibus vāsculīs dīversī generis metallī, frēnīs et cornibus circumdatīs argentō.

[21]     Tunc sānctus Brendānus dīxit ministrō suō, quī solēbat pānem appōnere frātribus: “Fer prandium quod nōbīs Deus mīsit.” [22] Quī statim surrēxit: invēnit mēnsam positam, et linteāmina, et pānēs singulōs mīrī candōris, et piscēs.

[23]      Cum allāta fuissent omnia, benedīxit sānctus Brendānus prandium et dīxit frātribus suīs: “Quī dat ēscam omnī carnī, cōnfitēminī Deō caelī.” [24] Residēbant igitur frātrēs et magnificābant Deum. Similiter dē pōtū, quantum volēbant. [25] Fīnīta iam coena, et opus Deī perfīnītum, dīxit praedictus vir: “Requiēscite: ecce singula lectula et bene strāta. Opus est vōbīs ut repausētis membra vestra ex labōre nimiō nāvigiī vestrī.”

[13]      Cum vērō omnēs ascendissent dē nāvī et stetissent forīs in terrā, praecēpit sānctus Brendānus ut nihil dē suppellectilī tulissent dē nāvī forās. [14] Porrō ambulantibus per rīpās maris, occurit illīs canis per quandam sēmitam, et venit ad pedēs sānctī Brendānī, sīcut solent canēs venīre ad pedēs dominōrum suōrum. [15] Tunc sānctus Brendānus dīxit frātribus suīs: “Nōnne bonum nūntium dōnāvit nōbīs Deus? Sequiminī eum.” [16] Tunc sānctus Brendānus cum frātribus suīs secūtī sunt canem usque ad oppidum.

[17]      Intrantibus autem oppidum, vīdērunt aulam magnam ac strātam lectulīs et sedīlibus, aquamque ad pedēs lavandōs. [18] Cum autem resēdissent, praecēpit sānctus Brendānus suīs sociīs, dīcēns: “Cavēte, frātrēs, nē Satanas perdūcat vōs in temptātiōnem. [19] Videō illum suādentem ūnum ex tribus frātribus, quī post nōs vēnērunt dē nostrō monastēriō, dē fūrtō pessimō. Ōrāte prō animā eius: nam carō eius trādita est in potestātem Satanae.”

[9] Sānctus Brendānus, cum haec vīdisset, dīxit: “Nōlīte facere: stultum est enim quod agitis, quandō Deus nōn vult nōbīs ostendere portum intrandī, et vultis rapīnam facere. [10] Dominus Iēsus Chrīstus post trēs diēs ostendet servīs suīs portum et locum manendī, ut reficiantur corpora vexātōrum.”

[11] Cum autem circuīrent per trēs diēs illam īnsulam, tertiā diē, circā hōram nōnam, invēnērunt portum ubi erat aditus ūnīus nāvis. [12] Et statim surrēxit sānctus Brendānus et benedīxit introitum. Erat namque petra incīsa ex utrāque parte, mīrae altitūdinis, sīcut mūrus.

[1] Ascendit Sānctus Brendānus in nāvim. Extēnsīsque vēlīs coepērunt nāvigāre contrā sōlstitium aestīvāle. [2] Habēbant autem prōsperum ventum: nihil fuit eīs opus nāvigāre nisi tenēre vēla. Post quīndecim vērō diēs cessāvit ventus, et coepērunt nāvigāre usque dum vīrēs eōrum dēfēcērunt.

[3] Cōnfestim sānctus Brendānus coepit illōs cōnfortāre atque admōnēre, dīcēns: “Frātrēs, nōlīte formīdāre: Deus enim noster adiūtor est et nautor et gubernātor atque guberna. [4] Mittite intus omnēs rēmigēs et gubernam; tantum dīmittite vēla extēnsa, et faciat Deus sīcut vult dē servīs suīs et dē suā nāvī.”

[1] Cumque ille sōlus stetisset in lītore et benedīxisset portum, ecce trēs frātrēs supervēnerant dē suō monastēriō post illum, quī statim cecidērunt ante pedēs sānctī patris, dīcentēs: [2] “Pater, dīmitte nōs īre tēcum quō itūrus es; aliōquīn moriēmur in istō locō famē et sitī. Dēcrēvimus enim peregrīnārī diēbus vītae nostrae.” [3] Cum vir Deī vīdisset illōrum angustiam, praecēpit illīs intrāre nāvim dīcēns, “Fīat voluntās vestra, fīliolī.” [4] Et addidit: “Sciō quōmodo vōs vēnistis: iste frāter bonum opus operātus est; nam Deus praeparāvit aptissimum locum; vōbīs autem praeparāvit dēterrimum iūdicium.”

[1] Post haec, acceptā benedictiōne sānctī patris et omnium monachōrum quī cum eō erant, profectus est in ultimam partem regiōnis suae, ubi dēmorābantur parentēs eius. [2] Attamen nōluit illōs vidēre, sed in cuiusdam summitāte montis extendentis sē longē in ōceanum, in locō quī dīcitur Sēdēs Brendānī, fīxit tentōrium, ubi erat introitus ūnīus nāvis.

[3] Sānctus Brendānus et quī cum eō erant, acceptīs ferrāmentīs, fēcērunt ūnam nāviculam levissimam, costātam et columnātam ex īvō, sīcut mōs est in illīs partibus, et cooperuērunt illam coriīs bovīnīs atque rubrīcātīs in cortice roborīnō.

[4] Et liniērunt forās omnēs iūnctūrās pellium ex būtīrō; et mīsērunt duās aliās parātūrās nāvis dē aliīs coriīs intus in nāvim, et dispendia quadrāgintā diērum, et būtīrum ad pellēs praeparandās ad cooperimentum nāvis, et cētera ūtēnsilia, quae ad ūsum vītae hūmānae pertinent. [5] Arborem posuērunt in mediō nāvis fīxam, et vēlum, et cētera quae ad gubernatiōnem nāvis pertinent. [6] Sānctus Brendānus frātribus suīs praecēpit, in nōmine Patris et Fīliī et Spīritūs Sānctī, intrāre in nāvim.

[1] Dēfīnīvit igitur Sānctus Brendānus, et hī quī cum eō erant, ieiūnium quadrāgintā diērum, semper per trīduānās, et posteā proficīscī. [2] Trānsāctīs iam quadrāgintā diēbus, et salūtātīs frātribus, commendātīsque omnibus praepositō monastēriī suī, quī fuit posteā suus successor in eōdem locō, profectus est contrā occidentālem plāgam cum quattuordecim frātribus ad īnsulam cuiusdam sānctī patris, nōmine Aende. [3] Ibique dēmorātus est tribus diēbus et tribus noctibus.

[1] Igitur sānctus Brendānus, dē omnī congregātiōne suā ēlēctīs bīnīs frātribus septem, conclūsit sē in ūnō ōrātōriō cum illīs, et locūtus est ad illōs, dīcēns: [2] “Conbellātōrēs meī amantissimī, cōnsilium atque adiūtōrium ā vōbīs praestōlor, quia cor meum et omnēs cōgitātiōnēs meae conglūtinātae sunt in ūnam voluntātem, tantum sī voluntās Deī est. [3] Terram—dē quā locūtus est pater Barrindus—Reprōmissiōnis Sānctōrum, in corde meō prōposuī illam quaerere. Quōmodo vōbīs vidētur, aut quod cōnsilium mihi vultis dare?”

[4] Agnitā vērō—illī—voluntāte sānctī patris—quasi ūnō ōre dīcunt omnēs: “Abbā, voluntās tua ipsa est et nostra. [5] Nōnne parentēs nostrōs dīmīsimus? Nōnne hērēditātem nostram dēspeximus, et corpora nostra trādidimus in manūs tuās? [6] Itaque parātī sumus sīve ad mortem sīve ad vītam tēcum īre. Ūnam tantum quaerāmus Deī voluntātem.”

[35] “Illīc vērō mānsī duās continuās ebdomadās cum fīliolō meō, sine cibō et pōtū: in tantum habuimus dē satietāte corporālī ut ab aliīs vidērēmur replētī mustō. [36] Post vērō quadrāgintā diēs, acceptā benedictiōne frātrum et abbātis, reversus sum cum sociīs meīs, ut redīrem ad cellam meam, ad quam itūrus erō crās.”

[37] Hīs audītis, sānctus Brendānus cum omnī congregātiōne suā prōstrāvērunt sē ad terram, glōrificantēs Deum atque dīcentēs [38] “‘Iūstus Dominus in omnibus viīs suīs, et sānctus in omnibus operibus suīs,’ quī revēlāvit servīs suīs tanta ac tālia mīrābilia, et benedictus in dōnīs suīs, quī hodiē nōs refēcit dē tālī gustū spīritālī et pōtū.” [39] Hīs fīnītīs sermōnibus, dīxit sānctus Brendānus: “Eāmus ad refectiōnem corporis et ad Mandātum Novum.” [40] Trānsāctā autem illā nocte, acceptā benedictiōne manē frātrum, ad cellam suam sānctus Barindus perrēxit.