23.85–128

ὣς φαμένη κατέβαινʼ ὑπερώϊα· πολλὰ δέ οἱ κῆρ85

ὥρμαινʼ, ἢ ἀπάνευθε φίλον πόσιν ἐξερεείνοι,

ἦ παρστᾶσα κύσειε κάρη καὶ χεῖρε λαβοῦσα.

ἡ δʼ ἐπεὶ εἰσῆλθεν καὶ ὑπέρβη λάϊνον οὐδόν,

ἕζετʼ ἔπειτʼ Ὀδυσῆος ἐναντίη, ἐν πυρὸς αὐγῇ,

τοίχου τοῦ ἑτέρου· ὁ δʼ ἄρα πρὸς κίονα μακρὴν90

ἧστο κάτω ὁρόων, ποτιδέγμενος εἴ τί μιν εἴποι

ἰφθίμη παράκοιτις, ἐπεὶ ἴδεν ὀφθαλμοῖσιν.

ἡ δʼ ἄνεω δὴν ἧστο, τάφος δέ οἱ ἦτορ ἵκανεν·

ὄψει δʼ ἄλλοτε μέν μιν ἐνωπαδίως ἐσίδεσκεν,

23.49–84

νῦν δʼ οἱ μὲν δὴ πάντες ἐπʼ αὐλείῃσι θύρῃσιν

ἀθρόοι, αὐτὰρ ὁ δῶμα θεειοῦται περικαλλές,50

πῦρ μέγα κηάμενος· σὲ δέ με προέηκε καλέσσαι.

ἀλλʼ ἕπευ, ὄφρα σφῶϊν ἐϋφροσύνης ἐπιβῆτον

ἀμφοτέρω φίλον ἦτορ, ἐπεὶ κακὰ πολλὰ πέποσθε.

νῦν δʼ ἤδη τόδε μακρὸν ἐέλδωρ ἐκτετέλεσται·

ἦλθε μὲν αὐτὸς ζωὸς ἐφέστιος, εὗρε δὲ καὶ σὲ55

καὶ παῖδʼ ἐν μεγάροισι· κακῶς δʼ οἵ πέρ μιν ἔρεζον

μνηστῆρες, τοὺς πάντας ἐτίσατο ᾧ ἐνὶ οἴκῳ.

τὴν δʼ αὖτε προσέειπε περίφρων Πηνελόπεια·

23.1–48

γρηῢς δʼ εἰς ὑπερῷʼ ἀνεβήσετο καγχαλόωσα,

δεσποίνῃ ἐρέουσα φίλον πόσιν ἔνδον ἐόντα·

γούνατα δʼ ἐρρώσαντο, πόδες δʼ ὑπερικταίνοντο.

στῆ δʼ ἄρʼ ὑπὲρ κεφαλῆς καί μιν πρὸς μῦθον ἔειπεν·

ἔγρεο, Πηνελόπεια, φίλον τέκος, ὄφρα ἴδηαι5

ὀφθαλμοῖσι τεοῖσι τά τʼ ἔλδεαι ἤματα πάντα.

ἦλθʼ Ὀδυσεὺς καὶ οἶκον ἱκάνεται, ὀψέ περ ἐλθών.

μνηστῆρας δʼ ἔκτεινεν ἀγήνορας, οἵ θʼ ἑὸν οἶκον

κήδεσκον καὶ κτήματʼ ἔδον βιόωντό τε παῖδα.

τὴν δʼ αὖτε προσέειπε περίφρων Πηνελόπεια·10

22.465–501

ὣς ἄρʼ ἔφη, καὶ πεῖσμα νεὸς κυανοπρῴροιο465

κίονος ἐξάψας μεγάλης περίβαλλε θόλοιο,

ὑψόσʼ ἐπεντανύσας, μή τις ποσὶν οὖδας ἵκοιτο.

ὡς δʼ ὅτʼ ἂν ἢ κίχλαι τανυσίπτεροι ἠὲ πέλειαι

ἕρκει ἐνιπλήξωσι, τό θʼ ἑστήκῃ ἐνὶ θάμνῳ,

αὖλιν ἐσιέμεναι, στυγερὸς δʼ ὑπεδέξατο κοῖτος,470

ὣς αἵ γʼ ἑξείης κεφαλὰς ἔχον, ἀμφὶ δὲ πάσαις

δειρῇσι βρόχοι ἦσαν, ὅπως οἴκτιστα θάνοιεν.

ἤσπαιρον δὲ πόδεσσι μίνυνθά περ οὔ τι μάλα δήν.

ἐκ δὲ Μελάνθιον ἦγον ἀνὰ πρόθυρόν τε καὶ αὐλήν·

22.430–464

τὴν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς430

μή πω τήνδʼ ἐπέγειρε· σὺ δʼ ἐνθάδε εἰπὲ γυναιξὶν

ἐλθέμεν, αἵ περ πρόσθεν ἀεικέα μηχανόωντο.

ὣς ἄρʼ ἔφη, γρηῢς δὲ διὲκ μεγάροιο βεβήκει

ἀγγελέουσα γυναιξὶ καὶ ὀτρυνέουσα νέεσθαι.

αὐτὰρ ὁ Τηλέμαχον καὶ βουκόλον ἠδὲ συβώτην435

εἰς ἓ καλεσσάμενος ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

ἄρχετε νῦν νέκυας φορέειν καὶ ἄνωχθε γυναῖκας·

αὐτὰρ ἔπειτα θρόνους περικαλλέας ἠδὲ τραπέζας

ὕδατι καὶ σπόγγοισι πολυτρήτοισι καθαίρειν.

22.378–429

ὣς φάτο, τὼ δʼ ἔξω βήτην μεγάροιο κιόντε,

ἑζέσθην δʼ ἄρα τώ γε Διὸς μεγάλου ποτὶ βωμόν,

πάντοσε παπταίνοντε, φόνον ποτιδεγμένω αἰεί.380

πάπτηνεν δʼ Ὀδυσεὺς καθʼ ἑὸν δόμον, εἴ τις ἔτʼἀνδρῶν

ζωὸς ὑποκλοπέοιτο, ἀλύσκων κῆρα μέλαιναν.

τοὺς δὲ ἴδεν μάλα πάντας ἐν αἵματι καὶ κονίῃσι

πεπτεῶτας πολλούς, ὥς τ᾽ ἰχθύας, οὕς θʼ ἁλιῆες

κοῖλον ἐς αἰγιαλὸν πολιῆς ἔκτοσθε θαλάσσης385

δικτύῳ ἐξέρυσαν πολυωπῷ· οἱ δέ τε πάντες

κύμαθʼ ἁλὸς ποθέοντες ἐπὶ ψαμάθοισι κέχυνται·

22.330–377

Τερπιάδης δʼ ἔτʼ ἀοιδὸς ἀλύσκανε κῆρα μέλαιναν,330

Φήμιος, ὅς ῥʼ ἤειδε μετὰ μνηστῆρσιν ἀνάγκῃ.

ἔστη δʼ ἐν χείρεσσίν ἔχων φόρμιγγα λίγειαν

ἄγχι παρʼ ὀρσοθύρην· δίχα δὲ φρεσὶ μερμήριζεν,

ἢ ἐκδὺς μεγάροιο Διὸς μεγάλου ποτὶ βωμὸν

ἑρκείου ἵζοιτο τετυγμένον, ἔνθʼ ἄρα πολλὰ335

Λαέρτης Ὀδυσεύς τε βοῶν ἐπὶ μηρίʼ ἔκηαν,

ἦ γούνων λίσσοιτο προσαΐξας Ὀδυσῆα.

ὧδε δέ οἱ φρονέοντι δοάσσατο κέρδιον εἶναι,

γούνων ἅψασθαι Λαερτιάδεω Ὀδυσῆος.

22.292–329

ἦ ῥα βοῶν ἑλίκων ἐπιβουκόλος· αὐτὰρ Ὀδυσσεὺς

οὖτα Δαμαστορίδην αὐτοσχεδὸν ἔγχεϊ μακρῷ.

Τηλέμαχος δʼ Εὐηνορίδην Λειώκριτον οὖτα

δουρὶ μέσον κενεῶνα, διαπρὸ δὲ χαλκὸν ἔλασσεν·295

ἤριπε δὲ πρηνής, χθόνα δʼ ἤλασε παντὶ μετώπῳ.

δὴ τότʼ Ἀθηναίη φθισίμβροτον αἰγίδʼ ἀνέσχεν

ὑψόθεν ἐξ ὀροφῆς· τῶν δὲ φρένες ἐπτοίηθεν.

οἱ δʼ ἐφέβοντο κατὰ μέγαρον βόες ὣς ἀγελαῖαι·

τὰς μέν τʼ αἰόλος οἶστρος ἐφορμηθεὶς ἐδόνησεν300

ὥρῃ ἐν εἰαρινῇ, ὅτε τʼ ἤματα μακρὰ πέλονται.

22.255–291

ὣς ἔφαθʼ, οἱ δʼ ἄρα πάντες ἀκόντισαν ὡς ἐκέλευεν,255

ἱέμενοι· τὰ δὲ πάντα ἐτώσια θῆκεν Ἀθήνη,

τῶν ἄλλος μὲν σταθμὸν ἐϋσταθέος μεγάροιο

βεβλήκει, ἄλλος δὲ θύρην πυκινῶς ἀραρυῖαν·

ἄλλου δʼ ἐν τοίχῳ μελίη πέσε χαλκοβάρεια.

αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ δούρατʼ ἀλεύαντο μνηστήρων,260

τοῖς δʼ ἄρα μύθων ἦρχε πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς·

ὦ φίλοι, ἤδη μέν κεν ἐγὼν εἴποιμι καὶ ἄμμι

μνηστήρων ἐς ὅμιλον ἀκοντίσαι, οἳ μεμάασιν

ἡμέας ἐξεναρίξαι ἐπὶ προτέροισι κακοῖσιν.

22.210–254

ὣς φάτʼ, ὀϊόμενος λαοσσόον ἔμμεν Ἀθήνην.210

μνηστῆρες δʼ ἑτέρωθεν ὁμόκλεον ἐν μεγάροισι·

πρῶτος τήν γʼ ἐνένιπε Δαμαστορίδης Ἀγέλαος·

Μέντορ, μή σʼ ἐπέεσσι παραιπεπίθῃσιν Ὀδυσσεὺς

μνηστήρεσσι μάχεσθαι, ἀμυνέμεναι δέ οἱ αὐτῷ.

ὧδε γὰρ ἡμέτερόν γε νόον τελέεσθαι ὀΐω·215

ὁππότε κεν τούτους κτέωμεν, πατέρʼ ἠδὲ καὶ υἱόν,

ἐν δὲ σὺ τοῖσιν ἔπειτα πεφήσεαι, οἷα μενοινᾷς

ἔρδειν ἐν μεγάροις· σῷ δʼ αὐτοῦ κράατι τίσεις.

αὐτὰρ ἐπὴν ὑμέων γε βίας ἀφελώμεθα χαλκῷ,