4.795–847

ἔνθʼ αὖτʼ ἄλλʼ ἐνόησε θεά, γλαυκῶπις Ἀθήνη·795

εἴδωλον ποίησε, δέμας δʼ ἤικτο γυναικί,

Ἰφθίμῃ, κούρῃ μεγαλήτορος Ἰκαρίοιο,

τὴν Εὔμηλος ὄπυιε Φερῇς ἔνι οἰκία ναίων.

πέμπε δέ μιν πρὸς δώματʼ Ὀδυσσῆος θείοιο,

ἧος Πηνελόπειαν ὀδυρομένην γοόωσαν800

παύσειε κλαυθμοῖο γόοιό τε δακρυόεντος.

ἐς θάλαμον δʼ εἰσῆλθε παρὰ κληῖδος ἱμάντα,

στῆ δʼ ἄρʼ ὑπὲρ κεφαλῆς, καί μιν πρὸς μῦθον ἔειπεν·

εὕδεις, Πηνελόπεια, φίλον τετιημένη ἦτορ;

4.758–794

ὣς φάτο, τῆς δʼ εὔνησε γόον, σχέθε δʼ ὄσσε γόοιο.

ἡ δʼ ὑδρηναμένη, καθαρὰ χροῒ εἵμαθʼ ἑλοῦσα

εἰς ὑπερῷʼ ἀνέβαινε σὺν ἀμφιπόλοισι γυναιξίν,760

ἐν δʼ ἔθετʼ οὐλοχύτας κανέῳ, ἠρᾶτο δʼ Ἀθήνῃ·

κλῦθί μευ, αἰγιόχοιο Διὸς τέκος, Ἀτρυτώνη,

εἴ ποτέ τοι πολύμητις ἐνὶ μεγάροισιν Ὀδυσσεὺς

ἢ βοὸς ἢ ὄϊος κατὰ πίονα μηρίʼ ἔκηε,

τῶν νῦν μοι μνῆσαι, καί μοι φίλον υἷα σάωσον,765

μνηστῆρας δʼ ἀπάλαλκε κακῶς ὑπερηνορέοντας.

ὣς εἰποῦσʼ ὀλόλυξε, θεὰ δέ οἱ ἔκλυεν ἀρῆς.

4.716–757

τὴν δʼ ἄχος ἀμφεχύθη θυμοφθόρον, οὐδʼ ἄρʼ ἔτʼ ἔτλη

δίφρῳ ἐφέζεσθαι πολλῶν κατὰ οἶκον ἐόντων,

ἀλλʼ ἄρʼ ἐπʼ οὐδοῦ ἷζε πολυκμήτου θαλάμοιο

οἴκτρʼ ὀλοφυρομένη· περὶ δὲ δμῳαὶ μινύριζον

πᾶσαι, ὅσαι κατὰ δώματʼ ἔσαν νέαι ἠδὲ παλαιαί.720

τῇς δʼ ἁδινὸν γοόωσα μετηύδα Πηνελόπεια·

κλῦτε, φίλαι· πέρι γάρ μοι Ὀλύμπιος ἄλγεʼ ἔδωκεν

ἐκ πασέων, ὅσσαι μοι ὁμοῦ τράφεν ἠδʼ ἐγένοντο·

ἣ πρὶν μὲν πόσιν ἐσθλὸν ἀπώλεσα θυμολέοντα,

παντοίῃς ἀρετῇσι κεκασμένον ἐν Δαναοῖσιν,725

4.675–715

οὐδʼ ἄρα Πηνελόπεια πολὺν χρόνον ἦεν ἄπυστος675

μύθων, οὓς μνηστῆρες ἐνὶ φρεσὶ βυσσοδόμευον·

κῆρυξ γάρ οἱ ἔειπε Μέδων, ὃς ἐπεύθετο βουλὰς

αὐλῆς ἐκτὸς ἐών· οἱ δʼ ἔνδοθι μῆτιν ὕφαινον.

βῆ δʼ ἴμεν ἀγγελέων διὰ δώματα Πηνελοπείῃ·

τὸν δὲ κατʼ οὐδοῦ βάντα προσηύδα Πηνελόπεια·680

κῆρυξ, τίπτε δέ σε πρόεσαν μνηστῆρες ἀγαυοί;

ἦ εἰπέμεναι δμῳῇσιν Ὀδυσσῆος θείοιο

ἔργων παύσασθαι, σφίσι δʼ αὐτοῖς δαῖτα πένεσθαι;

μὴ μνηστεύσαντες μηδʼ ἄλλοθʼ ὁμιλήσαντες

4.625–674

μνηστῆρες δὲ πάροιθεν Ὀδυσσῆος μεγάροιο625

δίσκοισιν τέρποντο καὶ αἰγανέῃσιν ἱέντες

ἐν τυκτῷ δαπέδῳ, ὅθι περ πάρος, ὕβριν ἔχοντες.

Ἀντίνοος δὲ καθῆστο καὶ Εὐρύμαχος θεοειδής,

ἀρχοὶ μνηστήρων, ἀρετῇ δʼ ἔσαν ἔξοχʼ ἄριστοι.

τοῖς δʼ υἱὸς Φρονίοιο Νοήμων ἐγγύθεν ἐλθὼν630

Ἀντίνοον μύθοισιν ἀνειρόμενος προσέειπεν·

Ἀντίνοʼ, ἦ ῥά τι ἴδμεν ἐνὶ φρεσίν, ἦε καὶ οὐκί,

ὁππότε Τηλέμαχος νεῖτʼ ἐκ Πύλου ἠμαθόεντος;

νῆά μοι οἴχετʼ ἄγων· ἐμὲ δὲ χρεὼ γίγνεται αὐτῆς

4.593–624

τὸν δʼ αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα·

Ἀτρεΐδη, μὴ δή με πολὺν χρόνον ἐνθάδʼ ἔρυκε.

καὶ γάρ κʼ εἰς ἐνιαυτὸν ἐγὼ παρὰ σοί γʼ ἀνεχοίμην595

ἥμενος, οὐδέ κέ μʼ οἴκου ἕλοι πόθος οὐδὲ τοκήων·

αἰνῶς γὰρ μύθοισιν ἔπεσσί τε σοῖσιν ἀκούων

τέρπομαι. ἀλλʼ ἤδη μοι ἀνιάζουσιν ἑταῖροι

ἐν Πύλῳ ἠγαθέῃ· σὺ δέ με χρόνον ἐνθάδʼ ἐρύκεις.

δῶρον δʼ ὅττι κέ μοι δοίης, κειμήλιον ἔστω·600

ἵππους δʼ εἰς Ἰθάκην οὐκ ἄξομαι, ἀλλὰ σοὶ αὐτῷ

ἐνθάδε λείψω ἄγαλμα· σὺ γὰρ πεδίοιο ἀνάσσεις

4.554–592

ὣς ἐφάμην, ὁ δέ μʼ αὐτίκʼ ἀμειβόμενος προσέειπεν·

υἱὸς Λαέρτεω, Ἰθάκῃ ἔνι οἰκία ναίων·555

τὸν δʼ ἴδον ἐν νήσῳ θαλερὸν κατὰ δάκρυ χέοντα,

νύμφης ἐν μεγάροισι Καλυψοῦς, ἥ μιν ἀνάγκῃ

ἴσχει· ὁ δʼ οὐ δύναται ἣν πατρίδα γαῖαν ἱκέσθαι·

οὐ γάρ οἱ πάρα νῆες ἐπήρετμοι καὶ ἑταῖροι,

οἵ κέν μιν πέμποιεν ἐπʼ εὐρέα νῶτα θαλάσσης.560

σοὶ δʼ οὐ θέσφατόν ἐστι, διοτρεφὲς ὦ Μενέλαε,

Ἄργει ἐν ἱπποβότῳ θανέειν καὶ πότμον ἐπισπεῖν,

ἀλλά σʼ ἐς Ἠλύσιον πεδίον καὶ πείρατα γαίης

4.512–553

σὸς δέ που ἔκφυγε κῆρας ἀδελφεὸς ἠδʼ ὑπάλυξεν

ἐν νηυσὶ γλαφυρῇσι· σάωσε δὲ πότνια Ἥρη.

ἀλλʼ ὅτε δὴ τάχʼ ἔμελλε Μαλειάων ὄρος αἰπὺ

ἵξεσθαι, τότε δή μιν ἀναρπάξασα θύελλα515

πόντον ἐπʼ ἰχθυόεντα φέρεν βαρέα στενάχοντα,

ἀγροῦ ἐπʼ ἐσχατιήν, ὅθι δώματα ναῖε Θυέστης

τὸ πρίν, ἀτὰρ τότʼ ἔναιε Θυεστιάδης Αἴγισθος.

ἀλλʼ ὅτε δὴ καὶ κεῖθεν ἐφαίνετο νόστος ἀπήμων,

ἂψ δὲ θεοὶ οὖρον στρέψαν, καὶ οἴκαδʼ ἵκοντο,520

ἦ τοι ὁ μὲν χαίρων ἐπεβήσετο πατρίδος αἴης

4.481–511

ὣς ἔφατʼ, αὐτὰρ ἐμοί γε κατεκλάσθη φίλον ἦτορ,

οὕνεκά μʼ αὖτις ἄνωγεν ἐπʼ ἠεροειδέα πόντον

Αἴγυπτόνδʼ ἰέναι, δολιχὴν ὁδὸν ἀργαλέην τε.

ἀλλὰ καὶ ὣς μύθοισιν ἀμειβόμενος προσέειπον·

ταῦτα μὲν οὕτω δὴ τελέω, γέρον, ὡς σὺ κελεύεις.485

ἀλλʼ ἄγε μοι τόδε εἰπὲ καὶ ἀτρεκέως κατάλεξον,

ἢ πάντες σὺν νηυσὶν ἀπήμονες ἦλθον Ἀχαιοί,

οὓς Νέστωρ καὶ ἐγὼ λίπομεν Τροίηθεν ἰόντες,

ἦέ τις ὤλετʼ ὀλέθρῳ ἀδευκέι ἧς ἐπὶ νηὸς

ἠὲ φίλων ἐν χερσίν, ἐπεὶ πόλεμον τολύπευσεν.490

4.435–480

τόφρα δʼ ἄρʼ ἥ γʼ ὑποδῦσα θαλάσσης εὐρέα κόλπον435

τέσσαρα φωκάων ἐκ πόντου δέρματʼ ἔνεικε·

πάντα δʼ ἔσαν νεόδαρτα· δόλον δʼ ἐπεμήδετο πατρί.

εὐνὰς δʼ ἐν ψαμάθοισι διαγλάψασʼ ἁλίῃσιν

ἧστο μένουσʼ· ἡμεῖς δὲ μάλα σχεδὸν ἤλθομεν αὐτῆς·

ἑξείης δʼ εὔνησε, βάλεν δʼ ἐπὶ δέρμα ἑκάστῳ.440

ἔνθα κεν αἰνότατος λόχος ἔπλετο· τεῖρε γὰρ αἰνῶς

φωκάων ἁλιοτρεφέων ὀλοώτατος ὀδμή·

τίς γάρ κʼ εἰναλίῳ παρὰ κήτεϊ κοιμηθείη;

ἀλλʼ αὐτὴ ἐσάωσε καὶ ἐφράσατο μέγʼ ὄνειαρ·