αὐτὰρ ἐπεὶ τό γʼ ἄκουσε βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος,
αὐτίκʼ ἄρʼ ᾗ ἀλόχῳ ἠδὲ δμῳῇσι κέλευσε
δεῖπνον ἐνὶ μεγάροις τετυκεῖν ἅλις ἔνδον ἐόντων.
ἀγχίμολον δέ οἱ ἦλθε Βοηθοΐδης Ἐτεωνεύς,95
ἀνστὰς ἐξ εὐνῆς, ἐπεὶ οὐ πολὺ ναῖεν ἀπʼ αὐτοῦ·
τὸν πῦρ κῆαι ἄνωγε βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος
ὀπτῆσαί τε κρεῶν· ὁ δʼ ἄρʼ οὐκ ἀπίθησεν ἀκούσας.
αὐτὸς δʼ ἐς θάλαμον κατεβήσετο κηώεντα,
οὐκ οἶος, ἅμα τῷ γʼ Ἑλένη κίε καὶ Μεγαπένθης.100
ἀλλʼ ὅτε δή ῥʼ ἵκανον ὅθι κειμήλια κεῖτο,
Ἀτρεΐδης μὲν ἔπειτα δέπας λάβεν ἀμφικύπελλον,
υἱὸν δὲ κρητῆρα φέρειν Μεγαπένθεʼ ἄνωγεν
ἀργύρεον· Ἑλένη δὲ παρίστατο φωριαμοῖσιν,
ἔνθʼ ἔσαν οἱ πέπλοι παμποίκιλοι, οὓς κάμεν αὐτή.105
τῶν ἕνʼ ἀειραμένη Ἑλένη φέρε, δῖα γυναικῶν,
ὃς κάλλιστος ἔην ποικίλμασιν ἠδὲ μέγιστος,
ἀστὴρ δʼ ὣς ἀπέλαμπεν· ἔκειτο δὲ νείατος ἄλλων.
βὰν δʼ ἰέναι προτέρω διὰ δώματος, ἧος ἵκοντο
Τηλέμαχον· τὸν δὲ προσέφη ξανθὸς Μενέλαος·110
Τηλέμαχʼ, ἦ τοι νόστον, ὅπως φρεσὶ σῇσι μενοινᾷς,
ὥς τοι Ζεὺς τελέσειεν, ἐρίγδουπος πόσις Ἥρης.
δώρων δʼ, ὅσσʼ ἐν ἐμῷ οἴκῳ κειμήλια κεῖται,
δώσω ὃ κάλλιστον καὶ τιμηέστατόν ἐστι.
δώσω τοι κρητῆρα τετυγμένον· ἀργύρεος δὲ115
ἐστὶν ἅπας, χρυσῷ δʼ ἐπὶ χείλεα κεκράανται,
ἔργον δʼ Ἡφαίστοιο· πόρεν δέ ἑ Φαίδιμος ἥρως,
Σιδονίων βασιλεύς, ὅθʼ ἑὸς δόμος ἀμφεκάλυψε
κεῖσέ με νοστήσαντα· τεῒν δʼ ἐθέλω τόδ ʼὀπάσσαι.
ὣς εἰπὼν ἐν χειρὶ τίθει δέπας ἀμφικύπελλον120
ἥρως Ἀτρεΐδης· ὁ δʼ ἄρα κρητῆρα φαεινὸν
θῆκʼ αὐτοῦ προπάροιθε φέρων κρατερὸς Μεγαπένθης,
ἀργύρεον· Ἑλένη δὲ παρίστατο καλλιπάρῃος
πέπλον ἔχουσʼ ἐν χερσίν, ἔπος τʼ ἔφατʼ ἔκ τ ʼὀνόμαζε·
δῶρόν τοι καὶ ἐγώ, τέκνον φίλε, τοῦτο δίδωμι,125
μνῆμʼ Ἑλένης χειρῶν, πολυηράτου ἐς γάμου ὥρην,
σῇ ἀλόχῳ φορέειν· τῆος δὲ φίλῃ παρὰ μητρὶ
κείσθω ἐνὶ μεγάρῳ. σὺ δέ μοι χαίρων ἀφίκοιο
οἶκον ἐϋκτίμενον καὶ σὴν ἐς πατρίδα γαῖαν.
notes
Menelaus, Helen, and Megapenthes give Telemachus parting gifts
93 ᾗ: “his,” possessive pron.
96 οὐ πολὺ … ἀπ᾽ αὐτοῦ: “not far from him” (that is, from Menelaus).
98 κρεῶν: “some meat,” partitive gen., with ὀπτῆσαί (LSJ ὀπτάω 1, probably Smyth 1355).
99 αὐτὸς: Meneleus.
99 κηώεντα: “smelling of incense,” “fragrant” (LSJ κηώεις / κηώδης).
100 κίε: although there are two subjects (Ἑλένη and Μεγαπένθης) the singular verb agrees with “the most important” of the two subjects (Smyth 966 b). Menelaus, Helen, and Megapenthes together become the plural subjects of ἵκανον in line 101.
105 κάμεν: “worked,” “made,” 3rd sing. aor. act. indic. > κάμνω.
106 ἀειραμένη: “lifting and taking,” fem. nom. sing. pres. mid. ptc. > ἀείρω (LSJ ἀείρω IV.1).
107 ποικίλμασιν: dative of material (means) (Smyth 1508 c).
108 ἔκειτο δὲ νείατος ἄλλων: that is, it was at the bottom of the pile of robes in the chest.
111 νόστον: the object of both μενοινᾷς and τελέσειεν.
111 ὅπως … / ὥς …: “just as …, so …” (LSJ ὅπως A.I.1).
113 δώρων: the partititive genitive properly goes with κάλλιστον καὶ τιμηέστατόν, but stands outside the relative clause for emphasis.
116 ἐπὶ .. κεκράανται: “were finished” (with χρυσῷ, “were gilded”), 3rd sing. pf. pass. indic., tmesis > ἐπικραίνω. Cunliffe (κραίνω) says the form κεκράανται is “app(arently) singular.”
119 τεῒν: “to you,” dat. personal pron. > σύ (for the form, see Smyth 325 D).
127 τῆος: “meanwhile.”
128 κείσθω: “let it lie,” 3rd sing. pres. mid/ pass. imperat. > κεῖμαι.
128 μοι: ethical dat. (Smyth 1486).