τὼ δʼ αὖτʼ ἐν κλισίῃ Ὀδυσεὺς καὶ δῖος ὑφορβὸς
δορπείτην· παρὰ δέ σφιν ἐδόρπεον ἀνέρεςἄλλοι.
αὐτὰρ ἐπεὶ πόσιος καὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον ἕντο,
τοῖς δʼ Ὀδυσεὺς μετέειπε, συβώτεω πειρητίζων,
ἤ μιν ἔτʼ ἐνδυκέως φιλέοι μεῖναί τε κελεύοι305
αὐτοῦ ἐνὶ σταθμῷ, ἦ ὀτρύνειε πόλινδε·
κέκλυθι νῦν, Εὔμαιε, καὶ ἄλλοι πάντες ἑταῖροι·
ἠῶθεν προτὶ ἄστυ λιλαίομαι ἀπονέεσθαι
πτωχεύσων, ἵνα μή σε κατατρύχω καὶἑταίρους.
ἀλλά μοι εὖ θʼ ὑπόθευ καὶ ἅμʼ ἡγεμόνʼ ἐσθλὸν ὄπασσον310
ὅς κέ με κεῖσʼ ἀγάγῃ· κατὰ δὲ πτόλιν αὐτὸς ἀνάγκῃ
πλάγξομαι, αἴ κέν τις κοτύλην καὶ πύρνον ὀρέξῃ.
καί κʼ ἐλθὼν πρὸς δώματʼ Ὀδυσσῆος θείοιο
ἀγγελίην εἴποιμι περίφρονι Πηνελοπείῃ,
καί κε μνηστήρεσσιν ὑπερφιάλοισι μιγείην,315
εἴ μοι δεῖπνον δοῖεν ὀνείατα μυρίʼ ἔχοντες.
αἶψά κεν εὖ δρώοιμι μετὰ σφίσιν ἅσσʼ ἐθέλοιεν.
ἐκ γάρ τοι ἐρέω, σὺ δὲ σύνθεο καί μευ ἄκουσον·
Ἑρμείαο ἕκητι διακτόρου, ὅς ῥά τε πάντων
ἀνθρώπων ἔργοισι χάριν καὶ κῦδος ὀπάζει,320
δρηστοσύνῃ οὐκ ἄν μοι ἐρίσσειε βροτὸς ἄλλος,
πῦρ τʼ εὖ νηῆσαι διά τε ξύλα δανὰ κεάσσαι,
δαιτρεῦσαί τε καὶ ὀπτῆσαι καὶ οἰνοχοῆσαι,
οἷά τε τοῖς ἀγαθοῖσι παραδρώωσι χέρηες.
τὸν δὲ μέγʼ ὀχθήσας προσέφης, Εὔμαιε συβῶτα·325
ὤ μοι, ξεῖνε, τίη τοι ἐνὶ φρεσὶ τοῦτο νόημα
ἔπλετο; ἦ σύ γε πάγχυ λιλαίεαι αὐτόθʼ ὀλέσθαι,
εἰ δὴ μνηστήρων ἐθέλεις καταδῦναι ὅμιλον,
τῶν ὕβρις τε βίη τε σιδήρεον οὐρανὸν ἵκει.
οὔ τοι τοιοίδʼ εἰσὶν ὑποδρηστῆρες ἐκείνων,330
ἀλλὰ νέοι, χλαίνας εὖ εἱμένοι ἠδὲ χιτῶνας,
αἰεὶ δὲ λιπαροὶ κεφαλὰς καὶ καλὰ πρόσωπα,
οἵ σφιν ὑποδρώωσιν· ἐΰξεστοι δὲ τράπεζαι
σίτου καὶ κρειῶν ἠδʼ οἴνου βεβρίθασιν.
ἀλλὰ μένʼ· οὐ γάρ τίς τοι ἀνιᾶται παρεόντι,335
οὔτʼ ἐγὼ οὔτε τις ἄλλος ἑταίρων, οἵ μοι ἔασιν.
αὐτὰρ ἐπὴν ἔλθῃσιν Ὀδυσσῆος φίλος υἱός,
κεῖνός σε χλαῖνάν τε χιτῶνά τε εἵματα ἕσσει,
πέμψει δʼ ὅππη σε κραδίη θυμός τε κελεύει.
notes
Back at Eumaeus’s hut, Odysseus floats the idea of going to town and offering himself as a servant to the suitors, but Eumaeus warns him against it
302 δορπείτην: dual.
304 συβώτεω: masc. gen. sing., with πειρητίζων (Smyth 1345).
305 μεῖναί: aor. act. infin. > μένω.
310 ὑπόθευ: “instruct” (with dat.), 2nd sing. pres. mid. imperat. > ὑποτίθημι.
312 αἴ κέν: “on the chance that …” (with subj.) (Smyth 2354).
316 εἴ … δοῖεν: “(to see) if they would give …,” “on the chance that they would give …”
317 δρώοιμι: 1st sing. pres. act. opt. > δράω.
317 ἅσσ(α): “whatever,” neut. acc. pl. > ὅστις (= ἅτινα).
321 δρηστοσύνῃ: “in service” (Smyth 1512).
322 νηῆσαι: “in building (a fire) …,” the infinitives (νηῆσαι, κεάσσαι, δαιτρεῦσαί, ὀπτῆσαι, οἰνοχοῆσαι) are in apposition to δρηστοσύνῃ, explaining the kinds of services he can perform.
324 τοῖς ἀγαθοῖσι: dat., with παραδρώωσι (“perform in service for”) (Smyth 1464). Substantive.
324 χέρηες: masc. nom. pl. substantive adj. > χερείων.
328 καταδῦναι: “to go down into” (LSJ καταδύω I.2).
330 τοιοίδ(ε): “such as you are,” that is, old and ragged.
332 κεφαλὰς καὶ καλὰ πρόσωπα: accusatives of respect.
334 βεβρίθασιν: 3rd pl. pf. act. indic. > βρίθω.
335 τοι ἀνιᾶται παρεόντι: “is bothered by your presence” (LSJ ἀνιάω, Smyth 1461).