ἡ δʼ ὅτε δὴ θάλαμον τὸν ἀφίκετο δῖα γυναικῶν
οὐδόν τε δρύϊνον προσεβήσετο, τόν ποτε τέκτων
ξέσσεν ἐπισταμένως καὶ ἐπὶ στάθμην ἴθυνεν,
ἐν δὲ σταθμοὺς ἄρσε, θύρας δʼ ἐπέθηκε φαεινάς,45
αὐτίκʼ ἄρʼ ἥ γʼ ἱμάντα θοῶς ἀπέλυσε κορώνης,
ἐν δὲ κληῗδʼ ἧκε, θυρέων δʼ ἀνέκοπτεν ὀχῆας
ἄντα τιτυσκομένη· τὰ δʼ ἀνέβραχεν ἠΰτε ταῦρος
βοσκόμενος λειμῶνι· τόσʼ ἔβραχε καλὰ θύρετρα
πληγέντα κληΐδι, πετάσθησαν δέ οἱ ὦκα.50
ἡ δʼ ἄρʼ ἐφʼ ὑψηλῆς σανίδος βῆ· ἔνθα δὲ χηλοὶ
ἕστασαν, ἐν δʼ ἄρα τῇσι θυώδεα εἵματʼ ἔκειτο.
ἔνθεν ὀρεξαμένη ἀπὸ πασσάλου αἴνυτο τόξον
αὐτῷ γωρυτῷ, ὅς οἱ περίκειτο φαεινός.
ἑζομένη δὲ κατʼ αὖθι, φίλοις ἐπὶ γούνασι θεῖσα,55
κλαῖε μάλα λιγέως, ἐκ δʼ ᾕρεε τόξον ἄνακτος.
ἡ δʼ ἐπεὶ οὖν τάρφθη πολυδακρύτοιο γόοιο,
βῆ ῥʼ ἴμεναι μέγαρόνδε μετὰ μνηστῆρας ἀγαυοὺς
τόξον ἔχουσʼ ἐν χειρὶ παλίντονον ἠδὲ φαρέτρην
ἰοδόκον· πολλοὶ δʼ ἔνεσαν στονόεντες ὀϊστοί.60
τῇ δʼ ἄρʼ ἅμʼ ἀμφίπολοι φέρον ὄγκιον, ἔνθα σίδηρος
κεῖτο πολὺς καὶ χαλκός, ἀέθλια τοῖο ἄνακτος.
ἡ δʼ ὅτε δὴ μνηστῆρας ἀφίκετο δῖα γυναικῶν,
στῆ ῥα παρὰ σταθμὸν τέγεος πύκα ποιητοῖο,
ἄντα παρειάων σχομένη λιπαρὰ κρήδεμνα.65
ἀμφίπολος δʼ ἄρα οἱ κεδνὴ ἑκάτερθε παρέστη.
αὐτίκα δὲ μνηστῆρσι μετηύδα καὶ φάτο μῦθον·
κέκλυτέ μευ, μνηστῆρες ἀγήνορες, οἳ τόδε δῶμα
ἐχράετʼ ἐσθιέμεν καὶ πινέμεν ἐμμενὲς αἰεὶ
ἀνδρὸς ἀποιχομένοιο πολὺν χρόνον· οὐδέ τινʼ ἄλλην70
μύθου ποιήσασθαι ἐπισχεσίην ἐδύνασθε,
ἀλλʼ ἐμὲ ἱέμενοι γῆμαι θέσθαι τε γυναῖκα.
ἀλλʼ ἄγετε, μνηστῆρες, ἐπεὶ τόδε φαίνετʼ ἄεθλον.
θήσω γὰρ μέγα τόξον Ὀδυσσῆος θείοιο·
ὃς δέ κε ῥηΐτατʼ ἐντανύσῃ βιὸν ἐν παλάμῃσι75
καὶ διοϊστεύσῃ πελέκεων δυοκαίδεκα πάντων,
τῷ κεν ἅμʼ ἑσποίμην, νοσφισσαμένη τόδε δῶμα
κουρίδιον, μάλα καλόν, ἐνίπλειον βιότοιο,
τοῦ ποτὲ μεμνήσεσθαι ὀΐομαι ἔν περ ὀνείρῳ.
notes
Penelope takes the bow of Odysseus from the storeroom and brings it to the suitors with a challenge.
45 ἐν … ἄρσε: “he fitted (acc.) on,” 3rd sing. aor. act. indic. > ἐναραρίσκω. Tmesis.
45 σταθμοὺς: doorposts (LSJ σταθμός II).
46 κορώνης: “from the door handle,” genitive of separation (Smyth 1392) with ἀπέλυσε. For an explanation of the mechanics of the door, see Merry’s note on 21.46-48.
47 ἐν … ἧκε: “thrust in,” 3rd sing. aor. act. indic., tmesis > ἐνίημι.
48 ἄντα τιτυσκομένη: “aiming straight at it (the bolt)” (LSJ τιτύσκομαι II).
48 τὰ: “these,” anticipating καλὰ θύρετρα in line 49.
50 πετάσθησαν: 3rd pl. aor. pass. indic. > πετάννυμι.
51 ἐφʼ … βῆ: “set foot on (gen.),” tmesis > ἐπιβαίνω.
51 ὑψηλῆς σανίδος: “the high platform,” “generally explained as a dais or stage on which the chests were placed, to raise them above the earthen floor of the room” (Merry).
54 αὐτῷ γωρυτῷ: “case and all” (LSJ αὐτός A.I.5, Smyth 1525). A γωρυτός was a case for the bow with a built-in quiver for arrows (see Image). LSJ defines it as a “quiver” and claims that the definition “bow case” is incorrect, but most commentators accept “bow case” as the definition. The γωρυτός, however, is not mentioned again, and in line 59 Penelope his carrying the bow and a quiver (φαρέτρην).
54 περίκειτο: “was around (dat.).”
55 ἑζομένη … κατ(ά): “sitting down,” tmesis > καθέζομαι.
56 ἐκ … ᾕρεε: “took out,” 3rd sing. aor. act. indic. > ἐξαιρέω.
57 τάρφθη: “had her fill of,” 3rd sing. aor. pass. indic. >τέρπω (LSJ τέρπω II.1).
62 ἀέθλια: “equipment,” “gear” (Autenrieth ἀέθλιον).
69 ἐχράετ(ε) : “attacked,” 2nd pl. aor. act. indic. (Cunliffe χράω 2).
69 ἐσθιέμεν καὶ πινέμεν: infinitives of purpose, with δῶμα as object (“to eat and drink up this house’).
70 ἀνδρὸς ἀποιχομένοιο: genitive absolute.
71 μύθου … ἐπισχεσίην: “pretext,” literally, “offering of a story” (Cunliffe ἐπισχεσίη).
72 θέσθαι: “to make (acc.) (pred. acc.)” (Smyth 1613). ἐμὲ is the object of both infinitives in this line.
75–79 = 19.577–81
75 ῥηΐτατ(α): “most easily,” adverbial superlative > ῥᾴδιος.
75 ἐντανύσῃ: 3rd sing. aor. act. subj. > ἐτανύω.
75 βιὸν: “bow.”
76 διοϊστεύσῃ: “shoots an arrow through (gen.).”
76 πελέκεων … πάντων: partitive gen.
79 τοῦ ποτὲ μεμνήσεσθαι ὀΐομαι: “which I think I will always remember.”