ὣς ἄρʼ ἔφη, καὶ θρῆνυν ἑλὼν βάλε δεξιὸν ὦμον,
πρυμνότατον κατὰ νῶτον· ὁ δʼ ἐστάθη ἠΰτε πέτρη
ἔμπεδον, οὐδʼ ἄρα μιν σφῆλεν βέλος Ἀντινόοιο,
ἀλλʼ ἀκέων κίνησε κάρη, κακὰ βυσσοδομεύων.465
ἂψ δʼ ὅ γʼ ἐπʼ οὐδὸν ἰὼν κατʼ ἄρʼ ἕζετο, κὰδ δʼ ἄρα πήρην
θῆκεν ἐϋπλείην, μετὰ δὲ μνηστῆρσιν ἔειπε·
κέκλυτέ μευ, μνηστῆρες ἀγακλειτῆς βασιλείης,
ὄφρʼ εἴπω τά με θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι κελεύει.
οὐ μὰν οὔτʼ ἄχος ἐστὶ μετὰ φρεσὶν οὔτε τι πένθος,470
ὁππότʼ ἀνὴρ περὶ οἷσι μαχειόμενος κτεάτεσσι
βλήεται, ἢ περὶ βουσὶν ἢ ἀργεννῇς ὀΐεσσιν·
αὐτὰρ ἔμʼ Ἀντίνοος βάλε γαστέρος εἵνεκα λυγρῆς,
οὐλομένης, ἣ πολλὰ κάκʼ ἀνθρώποισι δίδωσιν.
ἀλλʼ εἴ που πτωχῶν γε θεοὶ καὶ Ἐρινύες εἰσίν,475
Ἀντίνοον πρὸ γάμοιο τέλος θανάτοιο κιχείη.
τὸν δʼ αὖτʼ Ἀντίνοος προσέφη, Εὐπείθεος υἱός·
ἔσθιʼ ἕκηλος, ξεῖνε, καθήμενος, ἢ ἄπιθʼ ἄλλῃ,
μή σε νέοι διὰ δώματʼ ἐρύσσωσʼ, οἷʼ ἀγορεύεις,
ἢ ποδὸς ἢ καὶ χειρός, ἀποδρύψωσι δὲ πάντα.480
ὣς ἔφαθʼ, οἱ δʼ ἄρα πάντες ὑπερφιάλως νεμέσησαν·
ὧδε δέ τις εἴπεσκε νέων ὑπερηνορεόντων·
Ἀντίνοʼ, οὐ μὲν κάλʼ ἔβαλες δύστηνον ἀλήτην,
οὐλόμενʼ, εἰ δή πού τις ἐπουράνιος θεός ἐστιν.
καί τε θεοὶ ξείνοισιν ἐοικότες ἀλλοδαποῖσι,485
παντοῖοι τελέθοντες, ἐπιστρωφῶσι πόληας,
ἀνθρώπων ὕβριν τε καὶ εὐνομίην ἐφορῶντες.
ὣς ἄρʼ ἔφαν μνηστῆρες, ὁ δʼ οὐκ ἐμπάζετο μύθων.
Τηλέμαχος δʼ ἐν μὲν κραδίῃ μέγα πένθος ἄεξε
βλημένου, οὐδʼ ἄρα δάκρυ χαμαὶ βάλεν ἐκ βλεφάροιϊν,490
ἀλλʼ ἀκέων κίνησε κάρη, κακὰ βυσσοδομεύων.
τοῦ δʼ ὡς οὖν ἤκουσε περίφρων Πηνελόπεια
βλημένου ἐν μεγάρῳ, μετʼ ἄρα δμῳῇσιν ἔειπεν·
αἴθʼ οὕτως αὐτόν σε βάλοι κλυτότοξος Ἀπόλλων.
τὴν δʼ αὖτʼ Εὐρυνόμη ταμίη πρὸς μῦθον ἔειπεν·495
εἰ γὰρ ἐπʼ ἀρῇσιν τέλος ἡμετέρῃσι γένοιτο·
οὐκ ἄν τις τούτων γε ἐΰθρονον Ἠῶ ἵκοιτο.
τὴν δʼ αὖτε προσέειπε περίφρων Πηνελόπεια·
μαῖʼ, ἐχθροὶ μὲν πάντες, ἐπεὶ κακὰ μηχανόωνται·
Ἀντίνοος δὲ μάλιστα μελαίνῃ κηρὶ ἔοικε.500
ξεῖνός τις δύστηνος ἀλητεύει κατὰ δῶμα
ἀνέρας αἰτίζων· ἀχρημοσύνη γὰρ ἀνώγει·
ἔνθʼ ἄλλοι μὲν πάντες ἐνέπλησάν τʼ ἔδοσάν τε,
οὗτος δὲ θρήνυι πρυμνὸν βάλε δεξιὸν ὦμον.
notes
Antinous hits Odysseus with a footstool. No one—not Odysseus, not the other suitors, and not Penelope—approves of the action.
463 πρυμνότατον κατὰ νῶτον: “at the very end, towards his back,” possibly meaning “in the shoulder blade.”
463 ὁ: Odysseus.
463 ἐστάθη: 3rd sing. aor. pass. indic. > ἵστημι.
464 σφῆλεν: “(did not) knock (acc.) over,” “(did not) send (acc.) reeling,” 3rd sing. aor. act. indic. > σφάλλω.
466 κατ᾽ … ἕζετο: tmesis > καθίζω.
466 κὰδ … / θῆκεν: “set down,” tmesis > κατατίθημι.
471 μαχειόμενος: μαχόμενος, metrical lengthening (Smyth 28).
472 βλήεται: “is struck,” 3rd sing. aor. pass. subj. > βάλλω.
472 ἀργεννῇς: dat. pl.
478 ἔσθι(ε): imperat. > ἐσθίω.
478 ἄπιθ(ι): imperat. > ἄπειμι.
479 ἐρύσσωσ(ι): 3rd pl. aor. act. subj. > ἐρύω (Α).
479 οἷ᾽ ἀγορεύεις: “(because) you say such things” (LSJ οἷος II.3).
480 πάντα: “completely,” adverbial.
482 νέων: gen. pl. > νέος, substantive, “young man.”
486 παντοῖοι τελέθοντες: “assuming all sorts of shapes” (Autenrieth τελέθω).
486 πόληας: πόλεις.
488 ὁ: Antinous.
488 μύθων: gen., with ἐμπάζετο (Smyth 1366).
490 βλημένου: “for the one who was struck,” “that he (Odysseus) had been struck,” objective gen.
490 βλεφάροιϊν: gen. dual.
492 τοῦ … / βλημένου: “of (about) somebody being struck,” gen., with ἤκουσε (Smyth 1365).
497 ἄν τις: introducing a potential optative expressing a wish (Smyth 1832).
500 κηρὶ: spirit of doom (Cunliffe κήρ).
504 οὗτος: Antinous.