τὸν δʼ αὖτε προσέειπε περίφρων Εὐρύκλεια·
οὐκ ἄν μιν νῦν, τέκνον, ἀναίτιον αἰτιόῳο.135
οἶνον μὲν γὰρ πῖνε καθήμενος, ὄφρʼ ἔθελʼ αὐτός,
σίτου δʼ οὐκέτʼ ἔφη πεινήμεναι· εἴρετο γάρ μιν.
ἀλλʼ ὅτε δὴ κοίτοιο καὶ ὕπνου μιμνήσκοιτο,
ἡ μὲν δέμνιʼ ἄνωγεν ὑποστορέσαι δμῳῇσιν,
αὐτὰρ ὅ γʼ, ὥς τις πάμπαν ὀϊζυρὸς καὶ ἄποτμος,140
οὐκ ἔθελʼ ἐν λέκτροισι καὶ ἐν ῥήγεσσι καθεύδειν,
ἀλλʼ ἐν ἀδεψήτῳ βοέῃ καὶ κώεσιν οἰῶν
ἔδραθʼ ἐνὶ προδόμῳ· χλαῖναν δʼ ἐπιέσσαμεν ἡμεῖς.
ὣς φάτο, Τηλέμαχος δὲ διὲκ μεγάροιο βεβήκει
ἔγχος ἔχων, ἅμα τῷ γε δύω κύνες ἀργοὶ ἕποντο.145
βῆ δʼ ἴμεν εἰς ἀγορὴν μετʼ ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς.
ἡ δʼ αὖτε δμῳῇσιν ἐκέκλετο δῖα γυναικῶν,
Εὐρύκλειʼ, Ὦπος θυγάτηρ Πεισηνορίδαο·
ἀγρεῖθʼ, αἱ μὲν δῶμα κορήσατε ποιπνύσασαι,
ῥάσσατέ τʼ, ἔν τε θρόνοις εὐποιήτοισι τάπητας150
βάλλετε πορφυρέους· αἱ δὲ σπόγγοισι τραπέζας
πάσας ἀμφιμάσασθε, καθήρατε δὲ κρητῆρας
καὶ δέπα ἀμφικύπελλα τετυγμένα· ταὶ δὲ μεθʼ ὕδωρ
ἔρχεσθε κρήνηνδε, καὶ οἴσετε θᾶσσον ἰοῦσαι.
οὐ γὰρ δὴν μνηστῆρες ἀπέσσονται μεγάροιο,155
ἀλλὰ μάλʼ ἦρι νέονται, ἐπεὶ καὶ πᾶσιν ἑορτή.
ὣς ἔφαθʼ, αἱ δʼ ἄρα τῆς μάλα μὲν κλύον ἠδʼ ἐπίθοντο.
αἱ μὲν ἐείκοσι βῆσαν ἐπὶ κρήνην μελάνυδρον,
αἱ δʼ αὐτοῦ κατὰ δώματʼ ἐπισταμένως πονέοντο.
ἐς δʼ ἦλθον δρηστῆρες Ἀχαιῶν. οἱ μὲν ἔπειτα160
εὖ καὶ ἐπισταμένως κέασαν ξύλα, ταὶ δὲ γυναῖκες
ἦλθον ἀπὸ κρήνης· ἐπὶ δέ σφισιν ἦλθε συβώτης
τρεῖς σιάλους κατάγων, οἳ ἔσαν μετὰ πᾶσιν ἄριστοι.
καὶ τοὺς μέν ῥʼ εἴασε καθʼ ἕρκεα καλὰ νέμεσθαι,
αὐτὸς δʼ αὖτʼ Ὀδυσῆα προσηύδα μειλιχίοισι·165
ξεῖνʼ, ἦ ἄρ τί σε μᾶλλον Ἀχαιοὶ εἰσορόωσιν,
ἦέ σʼ ἀτιμάζουσι κατὰ μέγαρʼ, ὡς τὸ πάρος περ;
τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφη πολυμήτις Ὀδυσσεύς·
αἲ γὰρ δή, Εὔμαιε, θεοὶ τισαίατο λώβην,
ἣν οἵδʼ ὑβρίζοντες ἀτάσθαλα μηχανόωνται170
οἴκῳ ἐν ἀλλοτρίῳ, οὐδʼ αἰδοῦς μοῖραν ἔχουσιν.
ὣς οἱ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον,
ἀγχίμολον δέ σφʼ ἦλθε Μελάνθιος, αἰπόλος αἰγῶν.
αἶγας ἄγων αἳ πᾶσι μετέρεπον αἰπολίοισι,
δεῖπνον μνηστήρεσσι. δύω δʼ ἅμʼ ἕποντο νομῆες.175
καὶ τὰς μὲν κατέδησεν ὑπʼ αἰθούσῃ ἐριδούπῳ,
αὐτὸς δʼ αὖτʼ Ὀδυσῆα προσηύδα κερτομίοισι·
ξεῖνʼ, ἔτι καὶ νῦν ἐνθάδʼ ἀνιήσεις κατὰ δῶμα
ἀνέρας αἰτίζων, ἀτὰρ οὐκ ἔξεισθα θύραζε;
πάντως οὐκέτι νῶϊ διακρινέεσθαι ὀΐω180
πρὶν χειρῶν γεύσασθαι, ἐπεὶ σύ περ οὐ κατὰ κόσμον
αἰτίζεις· εἰσὶν δὲ καὶ ἄλλαι δαῖτες Ἀχαιῶν.
notes
The house is made ready for another day of feasting. Melanthius shows up and again insults Odysseus.
135 αἰτιόῳο: 2nd sing. pres. mid./pass. opt. > αἰτιάομαι.
136 πῖνε: 3rd sing. impf. act. indic. > πίνω. The subject is Odysseus.
136 ὄφρ(α): “as long as.”
137 σίτου: “for food,” gen., with πεινήμεναι.
137 εἴρετο: the subject is Penelope.
138 ὅτε … μιμνήσκοιτο: “whenever they were reminded of …,” opt., in a past general temporal clause.
139 ἡ μὲν: Penelope.
139 δμῳῇσιν: dat., with ἄνωγεν. The only use in Homer of the dative with this verb, which otherwise takes an accusative.
140 ὅ γ᾽: Odysseus.
143 ἔδραθ(ε): 3rd sing. aor. act. indic. > δαρθάνω.
143 ἐπιέσσαμεν: “we threw (acc.) over (him),” 1st pl. aor. act. indic. > ἐπιέννυμι.
149 ἀγρεῖθ᾽: ἀγρεῖτε, “come on!” “hurry up!” (Autenrieth ἄγρει).
149 αἱ μὲν: “some of you …,” balanced by αἱ δὲ in line 151 and ταὶ δὲ in line 153.
150 ῥάσσατέ: ῥάσσατέ ( δῶμα ὕδατι), aor. act. imperat. > ῥαίνω.
153 μεθ᾽… / ἔρχεσθε: “go for (acc.),” “go to fetch (acc.),” imperat., tmesis > μετέρχομαι.
160 ἐς … ἦλθον: “entered,” tmesis > εἰσέρχομαι.
160 Ἀχαιῶν: Allen (OCT) and Stanford read ἀγήνορες, “manly” or “heroic,” which Stanford admits is an unlikely epithet for servants, which perhaps makes it preferable as a lectio difficilior.
162 συβώτης: Eumaeus.
164 νέμεσθαι: “to graze” (LSJ νέμω B.I.2).
166 σε μᾶλλον … εἰσορόωσιν: “look at you with more respect” (LSJ εἰσοράω 2).
180 νῶϊ: “we,” masc. acc. dual pers. pron.
180 διακρινέεσθαι: fut. mid. infin. > διακρίνω. The middle here has the same meaning as the active (LSJ διακρίνω A.1).
181 πρὶν χειρῶν γεύσασθαι: “before making trial of (literally, tasting) our fists,” that is, getting into a fist fight. For the use of the genitive χειρῶν, see Smyth 1345.