ὐτὰρ ὁ ἐκ λιμένος προσέβη τρηχεῖαν ἀταρπὸν
χῶρον ἀνʼ ;ὑλήεντα διʼ ἄκριας, ᾗ οἱ Ἀθήνη
πέφραδε δῖον ὑφορβόν, ὅ οἱ βιότοιο μάλιστα
κήδετο οἰκήων, οὓς κτήσατο δῖος Ὀδυσσεύς.
τὸν δʼ ἄρʼ ἐνὶ προδόμῳ εὗρʼ ἥμενον, ἔνθα οἱαὐλὴ5
ὑψηλὴ δέδμητο, περισκέπτῳ ἐνὶ χώρῳ,
καλή τε μεγάλη τε, περίδρομος· ἥν ῥα συβώτης
αὐτὸς δείμαθʼ ὕεσσιν ἀποιχομένοιο ἄνακτος,
νόσφιν δεσποίνης καὶ Λαέρταο γέροντος,
ῥυτοῖσιν λάεσσι καὶ ἐθρίγκωσεν ἀχέρδῳ·10
σταυροὺς δʼ ἐκτὸς ἔλασσε διαμπερὲς ἔνθα καὶἔνθα,
πυκνοὺς καὶ θαμέας, τὸ μέλαν δρυὸςἀμφικεάσσας·
ἔντοσθεν δʼ αὐλῆς συφεοὺς δυοκαίδεκα ποίει
πλησίον ἀλλήλων, εὐνὰς συσίν· ἐν δὲ ἑκάστῳ
πεντήκοντα σύες χαμαιευνάδες ἐρχατόωντο,15
θήλειαι τοκάδες· τοὶ δʼ ἄρσενες ἐκτὸς ἴαυον,
πολλὸν παυρότεροι· τοὺς γὰρ μινύθεσκον ἔδοντες
ἀντίθεοι μνηστῆρες, ἐπεὶ προΐαλλε συβώτης
αἰεὶ ζατρεφέων σιάλων τὸν ἄριστον ἁπάντων·
οἱ δὲ τριηκόσιοί τε καὶ ἑξήκοντα πέλοντο.20
πὰρ δὲ κύνες θήρεσσιν ἐοικότες αἰὲν ἴαυον
τέσσαρες, οὓς ἔθρεψε συβώτης, ὄρχαμος ἀνδρῶν.
αὐτὸς δʼ ἀμφὶ πόδεσσιν ἑοῖς ἀράρισκε πέδιλα,
τάμνων δέρμα βόειον ἐϋχροές· οἱ δὲ δὴ ἄλλοι
ᾤχοντʼ ἄλλυδις ἄλλος ἅμʼ ἀγρομένοισι σύεσσιν,25
οἱ τρεῖς· τὸν δὲ τέταρτον ἀποπροέηκε πόλινδε
σῦν ἀγέμεν μνηστῆρσιν ὑπερφιάλοισιν ἀνάγκῃ,
ὄφρʼ ἱερεύσαντες κρειῶν κορεσαίατο θυμόν.
ἐξαπίνης δʼ Ὀδυσῆα ἴδον κύνες ὑλακόμωροι.
οἱ μὲν κεκλήγοντες ἐπέδραμον· αὐτὰρ Ὀδυσσεὺς30
ἕζετο κερδοσύνῃ, σκῆπτρον δέ οἱ ἔκπεσε χειρός.
ἔνθα κεν ᾧ πὰρ σταθμῷ ἀεικέλιον πάθεν ἄλγος·
ἀλλὰ συβώτης ὦκα ποσὶ κραιπνοῖσι μετασπὼν
ἔσσυτʼ ἀνὰ πρόθυρον, σκῦτος δέ οἱ ἔκπεσεχειρός.
τοὺς μὲν ὁμοκλήσας σεῦεν κύνας ἄλλυδις ἄλλον35
πυκνῇσιν λιθάδεσσιν· ὁ δὲ προσέειπεν ἄνακτα·
ὦ γέρον, ἦ ὀλίγου σε κύνες διεδηλήσαντο
ἐξαπίνης, καί κέν μοι ἐλεγχείην κατέχευας.
καὶ δέ μοι ἄλλα θεοὶ δόσαν ἄλγεά τε στοναχάςτε·
ἀντιθέου γὰρ ἄνακτος ὀδυρόμενος καὶ ἀχεύων40
ἧμαι, ἄλλοισιν δὲ σύας σιάλους ἀτιτάλλω
ἔδμεναι· αὐτὰρ κεῖνος ἐελδόμενός που ἐδωδῆς
πλάζετʼ ἐπʼ ἀλλοθρόων ἀνδρῶν δῆμόν τε πόλιντε,
εἴ που ἔτι ζώει καὶ ὁρᾷ φάος ἠελίοιο.
ἀλλʼ ἕπεο, κλισίηνδʼ ἴομεν, γέρον, ὄφρα καὶαὐτός,45
σίτου καὶ οἴνοιο κορεσσάμενος κατὰ θυμόν,
εἴπῃς ὁππόθεν ἐσσὶ καὶ ὁππόσα κήδεʼ ἀνέτλης.
notes
1 προσέβη: “walked by a (acc.),” “walked along (acc.)” (Cunliffe προσβαίνω 1).
2 δι᾽ ἄκριας: “through the hill-country” (LSJ ἄκρις).
2 οἱ … / πέφραδε : “showed him the way to …” (Merry).
3 βιότοιο: “livelihood,” “property,” gen., with κήδετο (LSJ κήδω II.1.a, Smyth 1356).
4 οἰκήων: partitive gen.
5 τὸν: “him,” Eumaeus the swineherd.
7 περίδρομος: fem. nom. sing., modifying αὐλή in line 5 (LSJ περίδρομος, – ον II.1).
7 ἥν: the antecedent is αὐλή in line 5.
8 δείμαθ᾽ : = ἐδείματο, “built,” 3rd sing. aor. mid. indic. > δέμω (LSJ δέμω A.1).
10 ῥυτοῖσιν λάεσσι: dative of material, with δείμαθ᾽ (Smyth 1508c).
10 ἐθρίγκωσεν ἀχέρδῳ: literally, “surrounded with wild pear.” Stanford offers this opinion: “Wild pear, a prickly shrub, would make an effective barricade on top of the stones; it was hardly planted as a hedge, as some suggest. ἐθρίγκωσεν literally means ‘put on as a coping.’”
11 σταυροὺς … ἔλασσε: “he set out a line of stakes,” “he made a fence” (LSJ ἐλαύνω A.III.2).
11 διαμπερὲς ἔνθα καὶ ἔνθα: “all the way around.”
12 τὸ μέλαν: “the heartwood” (Autenrieth μέλας).
13 ποίει: unaugmented impf. Russo/Heubeck note the progression from pluperfect (δέδμητο, 6) to aorist (δείμαθ᾽, 8) to this imperfect, which they call “durative-descriptive” (Smyth 1898).
21 πὰρ: = παρά, “beside [the pigs]."
26 οἱ τρεῖς: “three of them” (Merry, Monro 260c).
27 ἀγέμεν: infin. (ἄγειν).
28 κρειῶν: objective gen. > κρέας, with θυμόν. The collective plural is used for butchered meat (LSJ κρέας, Smyth 1000).
28 κορεσαίατο: 3rd pl. aor. mid. opt. > κορέννυμι. For the –ατο plural ending, see Smyth 465D.
30 οἱ: dat., object of ἐπέδραμον (3rd pl. aor. act. indic. > ἐπιτρέχω).
30 κεκλήγοντες: “barking,” pf. ptc., with a present sense > κλάζω (LSJ κλάζω 2).
31 κερδοσύν ῃ: “cunningly,” “cleverly,” adverbial (Autenrieth κερδοσύνη ).
31 οἱ: “his,” dative of possession with χειρός.
31 χειρός: gen., governed by the ἐκ– in ἔκπεσε (genitive of separation, Smyth 1392).
32 κεν … πάθεν: aor., with κεν (ἄν) indicating past potential (Smyth 1784 ). Essentially, this is the apodosis of a past contrary-to-fact conditional, with ἀλλά in place of εἰ μή.
32 ᾧ πὰρ σταθμῷ : “in his own farmstead.” ᾧ, dat. masc. sing. possessive pron. (Smyth 330D ). πὰρ = παρά.
33 μετασπὼν: masc. nom. sing. aor. act. ptc. > μεθέπω.
34 ἀνὰ: “up to.”
34 σκῦτος: the hide Eumaeus was using to make his sandals (line 23).
36 πυκνῇσιν λιθάδεσσιν: “with a shower of stones” (LSJ πυκνός II.1.a).
37 ὀλίγου: “almost” (LSJ ὀλίγος IV.1, Smyth 1399).
37 διεδηλήσαντο : 3rd pl. aor. mid. indic. > διαδηλέομαι.
38 κέν … κατέχευας : aor., with κεν (ἄν) indicating past potential (Smyth 1784 ).
40 ἀντιθέου … ἄνακτος: genitive of cause with ὀδυρόμενος καὶ ἀχεύων (Smyth 1405 ).
41 ἄλλοισιν: dative of advantage (Smyth 1481 ).
42 ἔδμεναι: infin. > ἔδω. Infinitive of purpose (Smyth 2008).
42 κεῖνος: Odysseus.
42 ἐδωδῆς: genitive of cause (Smyth 1405) with ἐελδόμενός (masc. nom. pres. mid. ptc. > ἔλδομαι).
43 ἐπ(ί): with δῆμόν τε πόλιν τε.
45 ἕπεο: 2nd sing. pres. mid. imperat. > ἕπομαι.
45 ἴομεν: short-vowel hortatory subj. > εἶμι (Smyth 457D).