ἀλλʼ ὅτε δὴ τήν γε στυγερὴν ὁδὸν εὐρύοπα Ζεὺς235
ἐφράσαθʼ, ἣ πολλῶν ἀνδρῶν ὑπὸ γούνατʼἔλυσε,
δὴ τότʼ ἔμʼ ἤνωγον καὶ ἀγακλυτὸν Ἰδομενῆα
νήεσσʼ ἡγήσασθαι ἐς Ἴλιον· οὐδέ τι μῆχος
ἦεν ἀνήνασθαι, χαλεπὴ δʼ ἔχε δήμου φῆμις.
ἔνθα μὲν εἰνάετες πολεμίζομεν υἷες Ἀχαιῶν,240
τῷ δεκάτῳ δὲ πόλιν Πριάμου πέρσαντες ἔβημεν
οἴκαδε σὺν νήεσσι, θεὸς δʼ ἐκέδασσεν Ἀχαιούς.
αὐτὰρ ἐμοὶ δειλῷ κακὰ μήδετο μητίετα Ζεύς·
μῆνα γὰρ οἶον ἔμεινα τεταρπόμενος τεκέεσσιν
κουριδίῃ τʼ ἀλόχῳ καὶ κτήμασιν· αὐτὰρ ἔπειτα245
Αἴγυπτόνδε με θυμὸς ἀνώγει ναυτίλλεσθαι,
νῆας ἐῢ στείλαντα σὺν ἀντιθέοις ἑτάροισιν.
ἐννέα νῆας στεῖλα, θοῶς δʼ ἐσαγείρατο λαός.
ἑξῆμαρ μὲν ἔπειτα ἐμοὶ ἐρίηρες ἑταῖροι
δαίνυντʼ· αὐτὰρ ἐγὼν ἱερήϊα πολλὰ παρεῖχον250
θεοῖσίν τε ῥέζειν αὐτοῖσί τε δαῖτα πένεσθαι.
ἑβδομάτῃ δʼ ἀναβάντες ἀπὸ Κρήτης εὐρείης
ἐπλέομεν Βορέῃ ἀνέμῳ ἀκραέϊ καλῷ
ῥηϊδίως, ὡς εἴ τε κατὰ ῥόον· οὐδέ τις οὖν μοι
νηῶν πημάνθη, ἀλλʼ ἀσκηθέες καὶ ἄνουσοι255
ἥμεθα, τὰς δʼ ἄνεμός τε κυβερνῆταί τʼ ἴθυνον.
πεμπταῖοι δʼ Αἴγυπτον ἐϋρρείτην ἱκόμεσθα,
στῆσα δʼ ἐν Αἰγύπτῳ ποταμῷ νέας ἀμφιελίσσας.
ἔνθʼ ἦ τοι μὲν ἐγὼ κελόμην ἐρίηρας ἑταίρους
αὐτοῦ πὰρ νήεσσι μένειν καὶ νῆας ἔρυσθαι,260
ὀπτῆρας δὲ κατὰ σκοπιὰς ὤτρυνα νέεσθαι·
οἱ δʼ ὕβρει εἴξαντες, ἐπισπόμενοι μένεϊ σφῷ,
αἶψα μάλʼ Αἰγυπτίων ἀνδρῶν περικαλλέαςἀγροὺς
πόρθεον, ἐκ δὲ γυναῖκας ἄγον καὶ νήπια τέκνα,
αὐτούς τʼ ἔκτεινον· τάχα δʼ ἐς πόλιν ἵκετʼ ἀϋτή.265
οἱ δὲ βοῆς ἀΐοντες ἅμʼ ἠοῖ φαινομένηφιν
ἦλθον· πλῆτο δὲ πᾶν πεδίον πεζῶν τε καὶ ἵππων
χαλκοῦ τε στεροπῆς· ἐν δὲ Ζεὺς τερπικέραυνος
φύζαν ἐμοῖς ἑτάροισι κακὴν βάλεν, οὐδέ τιςἔτλη
μεῖναι ἐναντίβιον· περὶ γὰρ κακὰ πάντοθενἔστη.270
ἔνθʼ ἡμέων πολλοὺς μὲν ἀπέκτανον ὀξέϊ χαλκῷ,
τοὺς δʼ ἄναγον ζωούς, σφίσιν ἐργάζεσθαιἀνάγκῃ.
αὐτὰρ ἐμοὶ Ζεὺς αὐτὸς ἐνὶ φρεσὶν ὧδε νόημα
ποίησʼ—ὡς ὄφελον θανέειν καὶ πότμον ἐπισπεῖν
αὐτοῦ ἐν Αἰγύπτῳ· ἔτι γάρ νύ με πῆμʼ ὑπέδεκτο—275
αὐτίκʼ ἀπὸ κρατὸς κυνέην εὔτυκτον ἔθηκα
καὶ σάκος ὤμοιϊν, δόρυ δʼ ἔκβαλον ἔκτοσεχειρός·
αὐτὰρ ἐγὼ βασιλῆος ἐναντίον ἤλυθον ἵππων
καὶ κύσα γούναθʼ ἑλών· ὁδʼ ἐρύσατο καί μʼἐλέησεν,
ἐς δίφρον δέ μʼ ἕσας ἄγεν οἴκαδε δάκρυ χέοντα.280
ἦ μέν μοι μάλα πολλοὶ ἐπήϊσσον μελίῃσιν,
ἱέμενοι κτεῖναι—δὴ γὰρ κεχολώατο λίην—
ἀλλʼ ἀπὸ κεῖνος ἔρυκε, Διὸς δʼ ὠπίζετο μῆνιν
ξεινίου, ὅς τε μάλιστα νεμεσσᾶται κακὰ ἔργα.
notes
235 στυγερὴν ὁδὸν: referring to the expedition to Troy.
237 ἤνωγον: 3rd pl. impf. act. indic. > ἄνωγα.
238 νήεσσ(ι): dat., with ἡγήσασθαι (LSJ ἥγέομαι ΙΙ.1).
244 τεταρπόμενος: masc. nom. sing. aor. mid. ptc. > τέρπω. The aorist is used for the present.
248 ἐσαγείρατο: ἐσαγείρατο (ἐς τὰς νῆας), > εἰσαγείρω.
251 ῥέζειν … πένεσθαι: infinitives of purpose, explaining ἱερήϊα πολλὰ παρεῖχον.
254 κατὰ ῥόον: “with the current,” “downstream.”
255 πημάνθη: 3rd sing. aor. pass. indic. > πημαίνω.
256 τὰς: the ships (τὰς νῆας).
262 οἱ δ᾽: his companions.
262 εἴξαντες: masc. nom. pl. aor. act. ptc. > εἴκω.
264 ἐκ … ἄγον: “led out,” tmesis > ἐξάγω.
265 αὐτούς: that is, the Egyptian men.
266 οἱ δὲ: the Egyptians.
266 βοῆς: gen., with ἀΐοντες (Smyth 1361).
266 φαινομένηφιν: fem. dat. sing. pres. mid./pass. ptc. > φαίνω.
267 πεζῶν τε καὶ ἵππων / χαλκοῦ τε στεροπῆς: genitives with πλῆτο.
267 πλῆτο: 3rd sing. aor. pass. indic. > πίμπλημι (Smyth 1369)
268 ἐν: with ἐμοῖς ἑτάροισι.
270 μεῖναι ἐναντίβιον: “to stand his ground.”
272 σφίσιν: dative of interest.
272 ἐργάζεσθαι: infinitive of purpose.
274 ὄφελον: with the aorist infinitive, expressing an unattainable wish (Smyth 1781).
274 ἐπισπεῖν: “faced,” “met,” aor. act. infin. > ἐφέπω (LSJ ἐφέπω A.III).
280 ἕσας: masc. nom. sing. aor. act. ptc. > ἵζω.
282 κεχολώατο: 3rd pl. plupf. mid./pass. indic. > χολόω.
283 ἀπὸ … ἔρυκε: “warded (them) off,” tmesis > ἀπερύκω.
283 κεῖνος: the king.
283 Διὸς … / ξεινίου: Ζεὺς ξένιος is the protector of guests, strangers, and the laws of hospitality (Smith Dictionary Xenia).