22.170–209 | Dickinson College Commentaries

τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς·170

ἦ τοι ἐγὼ καὶ Τηλέμαχος μνηστῆρας ἀγαυοὺς

σχήσομεν ἔντοσθεν μεγάρων, μάλα περ μεμαῶτας.

σφῶϊ δʼ ἀποστρέψαντε πόδας καὶ χεῖρας ὕπερθεν

ἐς θάλαμον βαλέειν, σανίδας δʼ ἐκδῆσαι ὄπισθε,

σειρὴν δὲ πλεκτὴν ἐξ αὐτοῦ πειρήναντε175

κίονʼ ἀνʼ ὑψηλὴν ἐρύσαι πελάσαι τε δοκοῖσιν,

ὥς κεν δηθὰ ζωὸς ἐὼν χαλέπʼ ἄλγεα πάσχῃ·

ὣς ἔφαθʼ, οἱ δʼ ἄρα τοῦ μάλα μὲν κλύον ἠδʼ ἐπίθοντο,

βὰν δʼ ἴμεν ἐς θάλαμον, λαθέτην δέ μιν ἔνδον ἐόντα.

ἦ τοι ὁ μὲν θαλάμοιο μυχὸν κάτα τεύχεʼ ἐρεύνα,180

τὼ δʼ ἔσταν ἑκάτερθε παρὰ σταθμοῖσι μένοντε.

εὖθʼ ὑπὲρ οὐδὸν ἔβαινε Μελάνθιος, αἰπόλος αἰγῶν,

τῇ ἑτέρῃ μὲν χειρὶ φέρων καλὴν τρυφάλειαν,

τῇ δʼ ἑτέρῃ σάκος εὐρὺ γέρον, πεπαλαγμένον ἄζῃ,

Λαέρτεω ἥρωος, ὃ κουρίζων φορέεσκε·185

δὴ τότε γʼ ἤδη κεῖτο, ῥαφαὶ δὲ λέλυντο ἱμάντων·

τὼ δʼ ἄρʼ ἐπαΐξανθʼ ἑλέτην ἔρυσάν τέ μιν εἴσω

κουρίξ, ἐν δαπέδῳ δὲ χαμαὶ βάλον ἀχνύμενον κῆρ,

σὺν δὲ πόδας χεῖράς τε δέον θυμαλγέϊ δεσμῷ

εὖ μάλʼ ἀποστρέψαντε διαμπερές, ὡς ἐκέλευσεν190

υἱὸς Λαέρταο, πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς·

σειρὴν δὲ πλεκτὴν ἐξ αὐτοῦ πειρήναντε

κίονʼ ἀνʼ ὑψηλὴν ἔρυσαν πέλασάν τε δοκοῖσι.

τὸν δʼ ἐπικερτομέων προσέφης, Εὔμαιε συβῶτα·

νῦν μὲν δὴ μάλα πάγχυ, Μελάνθιε, νύκτα φυλάξεις,195

εὐνῇ ἔνι μαλακῇ καταλέγμενος, ὥς σε ἔοικεν·

οὐδέ σέ γʼ ἠριγένεια παρʼ Ὠκεανοῖο ῥοάων

λήσει ἐπερχομένη χρυσόθρονος, ἡνίκʼ ἀγινεῖς

αἶγας μνηστήρεσσι δόμον κάτα δαῖτα πένεσθαι.

ὣς ὁ μὲν αὖθι λέλειπτο, ταθεὶς ὀλοῷ ἐνὶ δεσμῷ·200

τὼ δʼ ἐς τεύχεα δύντε, θύρην ἐπιθέντε φαεινήν,

βήτην εἰς Ὀδυσῆα δαΐφρονα, ποικιλομήτην.

ἔνθα μένος πνείοντες ἐφέστασαν, οἱ μὲν ἐπʼ οὐδοῦ

τέσσαρες, οἱ δʼ ἔντοσθε δόμων πολέες τε καὶ ἐσθλοί.

τοῖσι δʼ ἐπʼ ἀγχίμολον θυγάτηρ Διὸς ἦλθεν Ἀθήνη,205

Μέντορι εἰδομένη ἠμὲν δέμας ἠδὲ καὶ αὐδήν.

τὴν δʼ Ὀδυσεὺς γήθησεν ἰδὼν καὶ μῦθον ἔειπε·

Μέντορ, ἄμυνον ἀρήν, μνῆσαι δʼ ἑτάροιο φίλοιο,

ὅς σʼ ἀγαθὰ ῥέζεσκον· ὁμηλικίην δέ μοί ἐσσι.

notes

Eumaeus and Philoitius string up Melanthius in the storeroom. Odysseus, Telemachus, Eumaeus, and Philoitus take their stand against the many suitors. Athena appears in the guise of Mentor.

172 σχήσομεν: “we will contain” (LSJ ἔχω II.9).

173 σφῶϊ: “you two,” dual, referring to Eumaeus and Philoitius.

173 ἀποστρέψαντε: “having twisted back,” dual > ἀποστρέφω (LSJ ἀποστρέφω I.1).

173 χεῖρας ὕπερθεν: “upper limbs” (Stanford), or possibly “above his hands (that is, his wrists)” (LSJ ὕπερθεν I.1).

174 βαλέειν: aor. infin. (as imperat.) > βάλλω.

174 σανίδας δʼ ἐκδῆσαι ὄπισθε: Stanford takes “and fasten boards behind” to mean “tie him to boards (or, a board, poetic plural)” (LSJ σανίς 7) rather than “fasten the doors behind you” (LSJ σανίς 1).

174 ἐκδῆσαι: aor. infin. Used as imperative.

176 ἐρύσαι: “hoist him,” infin. (as imperat.) > ἐρύω (or possibly with ἀν[ά], “hoist him up,” tmesis > ἀναρύω).

176 πελάσαι: infin. Used as an imperative; the verb takes a dative.

177 ὥς κεν: introducing a purpose clause (Smyth 2201a).

179 λαθέτην: 3rd dual aor. act. indic. > λανθάνω.

179 μιν: Melanthius.

180 μυχὸν κάτα: anastrophe.

180 ἐρεύνα: 3rd sing. impf. act. indic. > ἐρευνάω.

181 τὼ: “they,” dual, referring to Eumaeus and Philoitius.

185 Λαέρτεω ἥρωος: genitives.

186 δὴ τότε γʼ ἤδη: “but by that time” (Russo/Heubeck).

187 ἐπαΐξανθʼ: ἐπαΐξαντε, “rushing at (him),” masc. nom. dual aor. act. ptc. > ἐπαΐσσω.

187 ἑλέτην: “grabbed,” 3rd dual aor. act. indic. > αἱρέω.

189 σὺν … δέον: “tied together,” tmesis > συνδέω.

192–93 echo 175–76.

195 νύκτα φυλάξεις: “you will keep watch all night,” “you will be awake all night” (Cunliffe φυλάσσω 3). νύκτα is an accusative of extent of time.

197 οὐδέ … / … χρυσόθρονος: οὐδέ χρυσόθρονος ἠριγένεια, ἐπερχομένη παρʼ Ὠκεανοῖο ῥοάων, λήσει σέ…

198 ἡνίκʼ ἀγινεῖς: “at the time when you (usually) lead …” (pres. of customary action, Smyth 1876). Russo/Heubeck argue that the imperfect (unaugmented, ἀγίνεις) is required (“when you used to …”).

199 δόμον κάτα: anastrophe.

199 πένεσθαι: infinitive of purpose.

200 ὁ: Melanthius.

200 ταθεὶς: masc. nom. sing. aor. pass. ptc. > τείνω.

201 ἐπιθέντε: “having closed,” dual > ἐπιτίθημι (LSJ ἐπιτίθημι A.II.1).

202 βήτην: 3rd dual aor. act. indic. > βαίνω.

203 ἐφέστασαν: “took their stand” (Cunliffe ἐφίστημι 1a).

205 τοῖσι δʼ ἐπ(ὶ): anastrophe.

206 δέμας ἠδὲ καὶ αὐδήν: accusatives of respect.

209 ῥέζεσκον: “have been accustomed to do (acc. of thing) for (acc. of person)” (LSJ ῥέζω I.3, Smyth 1622).

Suggested Citation