τὸν δʼ αὖτε προσέειπε πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς·
οὐ μέν τοι κείνω γε πολὺν χρόνον ἀμφὶς ἔσεσθον
φυλόπιδος κρατερῆς, ὁπότε μνηστῆρσι καὶ ἡμῖν
ἐν μεγάροισιν ἐμοῖσι μένος κρίνηται Ἄρηος.
ἀλλὰ σὺ μὲν νῦν ἔρχευ ἅμʼ ἠοῖ φαινομένηφιν270
οἴκαδε, καὶ μνηστῆρσιν ὑπερφιάλοισιν ὁμίλει·
αὐτὰρ ἐμὲ προτὶ ἄστυ συβώτης ὕστερον ἄξει,
πτωχῷ λευγαλέῳ ἐναλίγκιον ἠδὲ γέροντι.
εἰ δέ μʼ ἀτιμήσουσι δόμον κάτα, σὸν δὲ φίλον κῆρ
τετλάτω ἐν στήθεσσι κακῶς πάσχοντος ἐμεῖο,275
ἤν περ καὶ διὰ δῶμα ποδῶν ἕλκωσι θύραζε
ἢ βέλεσι βάλλωσι· σὺ δʼ εἰσορόων ἀνέχεσθαι.
ἀλλʼ ἦ τοι παύεσθαι ἀνωγέμεν ἀφροσυνάων,
μειλιχίοις ἐπέεσσι παραυδῶν· οἱ δέ τοι οὔ τι
πείσονται· δὴ γάρ σφι παρίσταται αἴσιμον ἦμαρ.280
ἄλλο δέ τοι ἐρέω, σὺ δʼ ἐνὶ φρεσὶ βάλλεο σῇσιν·
ὁππότε κεν πολύβουλος ἐνὶ φρεσὶ θῇσιν Ἀθήνη,
νεύσω μέν τοι ἐγὼ κεφαλῇ, σὺ δʼ ἔπειτα νοήσας
ὅσσα τοι ἐν μεγάροισιν Ἀρήϊα τεύχεα κεῖται
ἐς μυχὸν ὑψηλοῦ θαλάμου καταθεῖναι ἀείρας285
πάντα μάλʼ· αὐτὰρ μνηστῆρας μαλακοῖς ἐπέεσσι
παρφάσθαι, ὅτε κέν σε μεταλλῶσιν ποθέοντες·
ἐκ καπνοῦ κατέθηκʼ, ἐπεὶ οὐκέτι τοῖσιν ἐῴκει
οἷά ποτε Τροίηνδε κιὼν κατέλειπεν Ὀδυσσεύς,
ἀλλὰ κατῄκισται, ὅσσον πυρὸς ἵκετʼ ἀϋτμή.290
πρὸς δʼ ἔτι καὶ τόδε μεῖζον ἐνὶ φρεσὶ θῆκε Κρονίων,
μή πως οἰνωθέντες, ἔριν στήσαντες ἐν ὑμῖν,
ἀλλήλους τρώσητε καταισχύνητέ τε δαῖτα
καὶ μνηστύν· αὐτὸς γὰρ ἐφέλκεται ἄνδρα σίδηρος.
νῶϊν δʼ οἴοισιν δύο φάσγανα καὶ δύο δοῦρε295
καλλιπέειν καὶ δοιὰ βοάγρια χερσὶν ἑλέσθαι,
ὡς ἂν ἐπιθύσαντες ἑλοίμεθα· τοὺς δέ κʼ ἔπειτα
Παλλὰς Ἀθηναίη θέλξει καὶ μητίετα Ζεύς.
ἄλλο δέ τοι ἐρέω, σὺ δʼ ἐνὶ φρεσὶ βάλλεο σῇσιν·
εἰ ἐτεόν γʼ ἐμός ἐσσι καὶ αἵματος ἡμετέροιο,300
μή τις ἔπειτʼ Ὀδυσῆος ἀκουσάτω ἔνδον ἐόντος,
μήτʼ οὖν Λαέρτης ἴστω τό γε μήτε συβώτης
μήτε τις οἰκήων μήτʼ αὐτὴ Πηνελόπεια,
ἀλλʼ οἶοι σύ τʼ ἐγώ τε γυναικῶν γνώομεν ἰθύν·
καί κέ τεο δμώων ἀνδρῶν ἔτι πειρηθεῖμεν,305
ἠμὲν ὅπου τις νῶϊ τίει καὶ δείδιε θυμῷ,
ἠδʼ ὅτις οὐκ ἀλέγει, σὲ δʼ ἀτιμᾷ τοῖον ἐόντα.
notes
Odysseus reveals to Telemachus his specific plans for dealing with the suitors
267 ἀμφὶς: “apart from, “far from,” with genitive of separation (LSJ ἀμφίς B.I.2).
269 μένος κρίνηται Ἄρηος: “the might of Ares is brought to the test,” that is, whenever there is combat (LSJ κρίνωII.2.b). A periphrasis (Smyth 3041).
271 ὁμίλει: imperat.
274 δόμον κάτα: anastrophe.
275 πάσχοντος ἐμεῖο: genitive absolute.
276 ἤν … καὶ: “even if,” ἐὰν καί (Smyth 2369).
276 ποδῶν: “by the feet” (Smyth 1346).
277 ἀνέχεσθαι: infin. Used for an imperative.
278 ἀνωγέμεν: infin. Used for an imperative.
280 παρίσταται: “is at hand” (LSJ παρίστημι B.II.2).
284 Ἀρήϊα τεύχεα: weapons.
285 καταθεῖναι: infin. Used for an imperative.
287 παρφάσθαι: infin. (for imperat.), apocope > παράφημι.
287 ποθέοντες: “missing,” “looking for” the weapons.
288 κατέθηκ(α): “placed them,” that is, the Ἀρήϊα τεύχεα.
288 οὐκέτι τοῖσιν ἐῴκει οἷά: “they were no longer like those such as …”
291 πρὸς: “in addition.”
291 τόδε μεῖζον: understand τόδε μεῖζον φόβον, introducing the clause of fearing (μή…) in line 292.
293 τρώσητε: 2nd pl. aor. act. subj. > τιτρώσκω.
295 νῶϊν δ᾽ οἴοισιν: dat. dual ( > ἐγώ; > οἴος).
296 καλλιπέειν: infin. (for imperat.), apocope > καταλείπω.
296 ἑλέσθαι: infinitive of purpose > αἰρέω.
297 ἐπιθύσαντες: nom. masc. pl. aor. act. ptc. > ἐπιθύω (Β).
297 τοὺς: the suitors.
300 ἐτεόν: adverbial.
301 μή … ἀκουσάτω: a rare use of the aorist imperative in a prohibition (Monro 328).
302 ἴστω: 3rd sing. pf. act. imperat. > οἶδα.
304 ἰθύν: “the disposition,” “the course they are expected to take” (Cunliffe ἰθύς 2.2).
305 τεο: = τινος, gen., with πειρηθεῖμεν (Smyth 1345).
305 πειρηθεῖμεν: 1st pl. aor. pass. opt. > πειράω.
306 νῶϊ: 1st pl. acc. dual pron. > ἐγώ.
306 θυμῷ: “in her heart,” loc.