ὣς φάτο, τοὺς δʼ ἄρα πάντας ὑπὸ χλωρὸν δέος εἷλεν·
πάπτηνεν δὲ ἕκαστος ὅπη φύγοι αἰπὺν ὄλεθρον.
Εὐρύμαχος δέ μιν οἶος ἀμειβόμενος προσέειπεν·
εἰ μὲν δὴ Ὀδυσεὺς Ἰθακήσιος εἰλήλουθας,45
ταῦτα μὲν αἴσιμα εἶπας, ὅσα ῥέζεσκον Ἀχαιοί,
πολλὰ μὲν ἐν μεγάροισιν ἀτάσθαλα, πολλὰ δʼ ἐπʼἀγροῦ.
ἀλλʼ ὁ μὲν ἤδη κεῖται ὃς αἴτιος ἔπλετο πάντων,
Ἀντίνοος· οὗτος γὰρ ἐπίηλεν τάδε ἔργα,
οὔ τι γάμου τόσσον κεχρημένος οὐδὲ χατίζων,50
ἀλλʼ ἄλλα φρονέων, τά οἱ οὐκ ἐτέλεσσε Κρονίων,
ὄφρʼ Ἰθάκης κατὰ δῆμον ἐϋκτιμένης βασιλεύοι
αὐτός, ἀτὰρ σὸν παῖδα κατακτείνειε λοχήσας.
νῦν δʼ ὁ μὲν ἐν μοίρῃ πέφαται, σὺ δὲ φείδεο λαῶν
σῶν· ἀτὰρ ἄμμες ὄπισθεν ἀρεσσάμενοι κατὰ δῆμον,55
ὅσσα τοι ἐκπέποται καὶ ἐδήδοται ἐν μεγάροισι,
τιμὴν ἀμφὶς ἄγοντες ἐεικοσάβοιον ἕκαστος,
χαλκόν τε χρυσόν τʼ ἀποδώσομεν, εἰς ὅ κε σὸν κῆρ
ἰανθῇ· πρὶν δʼ οὔ τι νεμεσσητὸν κεχολῶσθαι.
τὸν δʼ ἄρʼ ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη πολύμητιςὈδυσσεύς·60
Εὐρύμαχʼ, οὐδʼ εἴ μοι πατρώϊα πάντʼ ἀποδοῖτε,
ὅσσα τε νῦν ὔμμʼ ἐστὶ καὶ εἴ ποθεν ἄλλʼ ἐπιθεῖτε,
οὐδέ κεν ὣς ἔτι χεῖρας ἐμὰς λήξαιμι φόνοιο
πρὶν πᾶσαν μνηστῆρας ὑπερβασίην ἀποτῖσαι.
νῦν ὑμῖν παράκειται ἐναντίον ἠὲ μάχεσθαι65
ἢ φεύγειν, ὅς κεν θάνατον καὶ κῆρας ἀλύξῃ·
ἀλλά τινʼ οὐ φεύξεσθαι ὀΐομαι αἰπὺν ὄλεθρον.
ὣς φάτο, τῶν δʼ αὐτοῦ λύτο γούνατα καὶ φίλον ἦτορ.
τοῖσιν δʼ Εὐρύμαχος προσεφώνεε δεύτερον αὖτις·
ὦ φίλοι, οὐ γὰρ σχήσει ἀνὴρ ὅδε χεῖρας ἀάπτους,70
ἀλλʼ ἐπεὶ ἔλλαβε τόξον ἐΰξοον ἠδὲ φαρέτρην,
οὐδοῦ ἄπο ξεστοῦ τοξάσσεται, εἰς ὅ κε πάντας
ἄμμε κατακτείνῃ· ἀλλὰ μνησώμεθα χάρμης.
φάσγανά τε σπάσσασθε καὶ ἀντίσχεσθε τραπέζας
ἰῶν ὠκυμόρων· ἐπὶ δʼ αὐτῷ πάντες ἔχωμεν75
ἀθρόοι, εἴ κέ μιν οὐδοῦ ἀπώσομεν ἠδὲ θυράων,
ἔλθωμεν δʼ ἀνὰ ἄστυ, βοὴ δʼ ὤκιστα γένοιτο·
τῷ κε τάχʼ οὗτος ἀνὴρ νῦν ὕστατα τοξάσσαιτο.
notes
Eurymachus tries to reason with Odysseus, but Odysseus is determined to kill the suitors. Eurymachus calls on the suitors to arm themselves.
42 ὑπὸ … εἷλεν: “stole upon (acc.),” 3rd sing. aor. act. indic., tmesis >ὑφαιρέω.
46 ὅσα: “with respect to all the things which …,” accusative of respect.
46 ῥέζεσκον: 3rd pl. iterative impf. act. indic. > ῥέζω.
48 πάντων: “for all of these things,” gen., with αἴτιος (Smyth 1425).
50 γάμου: gen., with κεχρημένος and χατίζων (LSJ χράομαι C.1, Smyth 1349).
54 ἐν μοίρῃ: “deservedly” (Stanford), “as is just and right” (LSJ μοῖρα IV.1).
54 πέφαται: 3rd sing. pf. pass. indic. > θείνω (LSJ θείνω II).
54 φείδεο: imperat. > φείδομαι.
55 ἀρεσσάμενοι: “making compensation,” masc. nom. pl. aor. mid. ptc. > ἀρέσκω.
56 ὅσσα: “for everything …” The verb ἀρέσκω often takes an accusative of the thing compensated for. This is essentially an accusative of respect.
56 ἐκπέποται: 3rd sing. pf. pass. indic. > ἐκπίνω.
56 ἐδήδοται: 3rd sing. pf. pass. indic. > ἐσθίω.
57 ἀμφὶς … ἕκαστος: “each one in turn.” ἕκαστος acts as a collective singular, hence the plural ἄγοντες (for ἕκαστος with a plural verb, see Smyth 951).
58 εἰς ὅ κε: “until.”
59 νεμεσσητὸν: supply ἐστι.
62 ὔμμʼ ἐστὶ: “you have,” dative of possession.
63 λήξαιμι: “would I keep (acc.) from (gen.)” (for the genitive, Smyth 1392). The verb λήγω is “more frequently intransitive” (LSJ), so the accusative χεῖρας ἐμὰς could be construed as an accusative of respect (Merry).
64 πρὶν: “before (acc. subject) (infin.)” (Smyth 2453).
64 ἀποτῖσαι: “atone for (acc.),” aor. act. infin. > ἀποτίνω.
65 ὑμῖν παράκειται: “(the choice) lies before you” (LSJ παράκειμαι I.1.a).
74 ἀντίσχεσθε: “hold out (acc.) against (gen.),” > ἀντέχω / ἀντίσχω. In other words, use the tables as shields.
76 οὐδοῦ … θυράων: gens., governed by the ἀπό– in the compound verb ἀπώσομεν (Smyth 1384).
77 βοὴ: a shout of alarm.