τὸν δʼ ἠμείβετʼ ἔπειτα περίφρων Πηνελόπεια·250
Εὐρύμαχʼ, ἦ τοι ἐμὴν ἀρετὴν εἶδός τε δέμας τε
ὤλεσαν ἀθάνατοι, ὅτε Ἴλιον εἰσανέβαινον
Ἀργεῖοι, μετὰ τοῖσι δʼ ἐμὸς πόσις ᾖεν Ὀδυσσεύς.
εἰ κεῖνός γʼ ἐλθὼν τὸν ἐμὸν βίον ἀμφιπολεύοι,
μεῖζόν κε κλέος εἴη ἐμὸν καὶ κάλλιον οὕτως.255
νῦν δʼ ἄχομαι· τόσα γάρ μοι ἐπέσσευεν κακὰ δαίμων.
ἦ μὲν δὴ ὅτε τʼ ᾖε λιπὼν κάτα πατρίδα γαῖαν,
δεξιτερὴν ἐπὶ καρπῷ ἑλὼν ἐμὲ χεῖρα προσηύδα·
ὦ γύναι, οὐ γὰρ ὀΐω ἐϋκνήμιδας Ἀχαιοὺς
ἐκ Τροίης εὖ πάντας ἀπήμονας ἀπονέεσθαι·260
καὶ γὰρ Τρῶάς φασι μαχητὰς ἔμμεναι ἄνδρας,
ἠμὲν ἀκοντιστὰς ἠδὲ ῥυτῆρας ὀϊστῶν
ἵππων τʼ ὠκυπόδων ἐπιβήτορας, οἵ κε τάχιστα
ἔκριναν μέγα νεῖκος ὁμοιΐου πολέμοιο.
τῷ οὐκ οἶδʼ ἤ κέν μʼ ἀνέσει θεός, ἦ κεν ἁλώω265
αὐτοῦ ἐνὶ Τροίῃ· σοὶ δʼ ἐνθάδε πάντα μελόντων.
μεμνῆσθαι πατρὸς καὶ μητέρος ἐν μεγάροισιν
ὡς νῦν, ἢ ἔτι μᾶλλον ἐμεῦ ἀπονόσφιν ἐόντος·
αὐτὰρ ἐπὴν δὴ παῖδα γενειήσαντα ἴδηαι,
γήμασθʼ ᾧ κʼ ἐθέλῃσθα, τεὸν κατὰ δῶμα λιποῦσα.270
κεῖνος τὼς ἀγόρευε· τὰ δὴ νῦν πάντα τελεῖται.
νὺξ δʼ ἔσται ὅτε δὴ στυγερὸς γάμος ἀντιβολήσει
οὐλομένης ἐμέθεν, τῆς τε Ζεὺς ὄλβον ἀπηύρα.
ἀλλὰ τόδʼ αἰνὸν ἄχος κραδίην καὶ θυμὸν ἱκάνει·
μνηστήρων οὐχ ἥδε δίκη τὸ πάροιθε τέτυκτο·275
οἵ τʼ ἀγαθήν τε γυναῖκα καὶ ἀφνειοῖο θύγατρα
μνηστεύειν ἐθέλωσι καὶ ἀλλήλοις ἐρίσωσιν,
αὐτοὶ τοί γʼ ἀπάγουσι βόας καὶ ἴφια μῆλα,
κούρης δαῖτα φίλοισι, καὶ ἀγλαὰ δῶρα διδοῦσιν·
ἀλλʼ οὐκ ἀλλότριον βίοτον νήποινον ἔδουσιν.280
ὣς φάτο, γήθησεν δὲ πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς,
οὕνεκα τῶν μὲν δῶρα παρέλκετο, θέλγε δὲ θυμὸν
μειλιχίοις ἐπέεσσι, νόος δέ οἱ ἄλλα μενοίνα.
τὴν δʼ αὖτʼ Ἀντίνοος προσέφη, Εὐπείθεος υἱός,
κούρη Ἰκαρίοιο, περίφρον Πηνελόπεια,285
δῶρα μὲν ὅς κʼ ἐθέλῃσιν Ἀχαιῶν ἐνθάδʼ ἐνεῖκαι,
δέξασθʼ. οὐ γὰρ καλὸν ἀνήνασθαι δόσιν ἐστίν·
ἡμεῖς δʼ οὔτʼ ἐπὶ ἔργα πάρος γʼ ἴμεν οὔτε πῃ ἄλλῃ,
πρίν γέ σε τῷ γήμασθαι Ἀχαιῶν ὅς τις ἄριστος.
notes
Penelope addresses the suitors.
253 ᾖεν: 3rd sing. impf. act. indic. > εἶμι.
256 ἐπέσσευεν: “set against (dat.)” > ἐπισεύω.
257 λιπὼν κάτα: “leaving behind,” tmesis, anastrophe > καταλείπω.
258 δεξιτερὴν ἐπὶ καρπῷ ἑλὼν ἐμὲ χεῖρα: “taking me by the right hand upon the wrist.” The verb αἱρέω here takes two accusatives.
263 οἵ τε τάχιστα / ἔκριναν: a general relative clause with a gnomic aorist. The manuscripts read οἵ κε τάχιστα, which with the aorist expresses unfulfilled past potential (“who would have decided…”). This makes less sense in the context, and Monro’s emendation τε for κε is preferable.
265 ἀνέσει: either (1) “will send forth,” “will send me home,” taking it as an irregular future of ἀνίημι, or (2) “will restore me to my place,” from ἀνέζω. For a fuller discussion, see Merry, who is followed by Stanford, Russo/Heubeck, and LSJ.
266 μελόντων: 3rd pl. pres. act. imperat. > μέλω.
267 μεμνῆσθαι: infin. Used as an imperative.
268 ἢ ἔτι μᾶλλον: “or even more so.”
268 ἐμεῦ ἀπονόσφιν ἐόντος: genitive absolute.
270 γήμασθ(ε): aor. mid. imperat. The verb takes a dative (LSJ γαμέω II.1).
270 κατὰ … λιποῦσα: “leaving behind,” tmesis, anastrophe > καταλείπω.
272 ἀντιβολήσει: “will fall to the lot of (genitive),” with the genitive supplied by οὐλομένης ἐμέθεν (LSJ ἀντιβολέωI.4).
275 δίκη: “custom,” “practice.”
275 τέτυκτο: “was,” 3rd sing. pf. pass. indic. > τεύχω (LS τεύχω III).
278 ἀπάγουσι: “they bring back,” that is, they provide their own (Cunliffe ἀπάγω 2).
282 τῶν: “from them,” gen., with παρέλκετο.
283 νόος δέ οἱ: “but her mind …,” dative of possession.
286 ὅς: understand something like παρά τινος, “(receive gifts) from anyone (of the Achaeans) who …”
286 ἐνεῖκαι: aor. act. infin. > φέρω.
288 ἔργα: our estates.
288 πάρος … / πρίν: “before,” with infinitive (Smyth 2430 and following).