τὴν δʼ αὖτʼ Εὐρυνόμη ταμίη πρὸς μῦθον ἔειπεν·
ναὶ δὴ ταῦτά γε πάντα, τέκος, κατὰ μοῖραν ἔειπες.170
ἀλλʼ ἴθι καὶ σῷ παιδὶ ἔπος φάο μηδʼ ἐπίκευθε,
χρῶτʼ ἀπονιψαμένη καὶ ἐπιχρίσασα παρειάς·
μηδʼ οὕτω δακρύοισι πεφυρμένη ἀμφὶ πρόσωπα
ἔρχευ, ἐπεὶ κάκιον πενθήμεναι ἄκριτον αἰεί.
ἤδη μὲν γάρ τοι παῖς τηλίκος, ὃν σὺ μάλιστα175
ἠρῶ ἀθανάτοισι γενειήσαντα ἰδέσθαι.
τὴν δʼ αὖτε προσέειπε περίφρων Πηνελόπεια·
Εὐρυνόμη, μὴ ταῦτα παραύδα, κηδομένη περ,
χρῶτʼ ἀπονίπτεσθαι καὶ ἐπιχρίεσθαι ἀλοιφῇ·
ἀγλαΐην γὰρ ἐμοί γε θεοί, τοὶ Ὄλυμπον ἔχουσιν,180
ὤλεσαν, ἐξ οὗ κεῖνος ἔβη κοίλῃς ἐνὶ νηυσίν.
ἀλλά μοι Αὐτονόην τε καὶ Ἱπποδάμειαν ἄνωχθι
ἐλθέμεν, ὄφρα κέ μοι παρστήετον ἐν μεγάροισιν·
οἴη δʼ οὐκ εἴσειμι μετʼ ἀνέρας· αἰδέομαι γάρ.
ὣς ἄρʼ ἔφη, γρηῢς δὲ διὲκ μεγάροιο βεβήκει185
ἀγγελέουσα γυναιξὶ καὶ ὀτρυνέουσα νέεσθαι.
ἔνθʼ αὖτʼ ἄλλʼ ἐνόησε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη·
κούρῃ Ἰκαρίοιο κατὰ γλυκὺν ὕπνον ἔχευεν,
εὗδε δʼ ἀνακλινθεῖσα, λύθεν δέ οἱ ἅψεα πάντα
αὐτοῦ ἐνὶ κλιντῆρι· τέως δʼ ἄρα δῖα θεάων190
ἄμβροτα δῶρα δίδου, ἵνα μιν θησαίατʼ Ἀχαιοί.
κάλλεϊ μέν οἱ πρῶτα προσώπατα καλὰ κάθηρεν
ἀμβροσίῳ, οἵῳ περ ἐϋστέφανος Κυθέρεια
χρίεται, εὖτʼ ἂν ἴῃ Χαρίτων χορὸν ἱμερόεντα·
καί μιν μακροτέρην καὶ πάσσονα θῆκεν ἰδέσθαι,195
λευκοτέρην δʼ ἄρα μιν θῆκε πριστοῦ ἐλέφαντος.
ἡ μὲν ἄρʼ ὣς ἔρξασʼ ἀπεβήσετο δῖα θεάων,
ἦλθον δʼ ἀμφίπολοι λευκώλενοι ἐκ μεγάροιο
φθόγγῳ ἐπερχόμεναι· τὴν δὲ γλυκὺς ὕπνος ἀνῆκε,
καί ῥʼ ἀπομόρξατο χερσὶ παρειὰς φώνησέν τε·200
ἦ με μάλʼ αἰνοπαθῆ μαλακὸν περὶ κῶμʼ ἐκάλυψεν.
αἴθε μοι ὣς μαλακὸν θάνατον πόροι Ἄρτεμις ἁγνὴ
αὐτίκα νῦν, ἵνα μηκέτʼ ὀδυρομένη κατὰ θυμὸν
αἰῶνα φθινύθω, πόσιος ποθέουσα φίλοιο
παντοίην ἀρετήν, ἐπεὶ ἔξοχος ἦεν Ἀχαιῶν.205
notes
Athena beautifies sleeping Penelope.
171 φάο: imperat. > φημί.
174 ἄκριτον: “continually,” “without ceasing,” adverbial.
176 ἠρῶ: 2nd sing. impf. mid./pass. indic. > ἀράομαι.
176 γενειήσαντα: masc. acc. sing. aor. act. ptc. > γενειάω.
181 ἐξ οὗ: “since.”
181 κεῖνος: Odysseus.
181 κοίλῃς: dat. fem. pl. > κοῖλος.
183 παρστήετον: 3rd dual pres. act. subj. > παρίστημι.
188 κατὰ … ἔχευεν: “poured over (her),” tmesis > καταχέω.
189 λύθεν: 3rd pl. aor. pass. indic. > λύω.
190 δῖα θεάων: “heavenly goddess” (Athena), literally, “heavenly of goddesses” (LSJ δῖος 1).
191 δίδου: 3rd sing. impf. act. indic. > δίδωμι.
191 θησαίατ(o): “marvel at,” 2nd pl. aor. mid./pass. opt. > θηέομαι (θεάομαι).
192 κάθηρεν: 3rd sing. aor. act. indic. > καθαίρω.
193 οἵῳ: “the kind with which…”
194 χρίεται: “anoints herself,” mid.
194 ἴῃ: 3rd sing. pres. act. subj. > εἶμι.
194 χορὸν: “into the dance,” terminal acc. (Smyth 1588).
201 περὶ … ἐκάλυψεν: “covered (me) all around,” tmesis > περικαλύπτω.