τὸν δʼ ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς·365
Εὐρύμαχʼ, εἰ γὰρ νῶϊν ἔρις ἔργοιο γένοιτο
ὥρῃ ἐν εἰαρινῇ, ὅτε τʼ ἤματα μακρὰ πέλονται,
ἐν ποίῃ, δρέπανον μὲν ἐγὼν εὐκαμπὲς ἔχοιμι,
καὶ δὲ σὺ τοῖον ἔχοις, ἵνα πειρησαίμεθα ἔργου
νήστιες ἄχρι μάλα κνέφαος, ποίη δὲ παρείη.370
εἰ δʼ αὖ καὶ βόες εἶεν ἐλαυνέμεν, οἵ περ ἄριστοι,
αἴθωνες, μεγάλοι, ἄμφω κεκορηότε ποίης,
ἥλικες, ἰσοφόροι, τῶν τε σθένος οὐκ ἀλαπαδνόν,
τετράγυον δʼ εἴη, εἴκοι δʼ ὑπὸ βῶλος ἀρότρῳ·
τῷ κέ μʼ ἴδοις, εἰ ὦλκα διηνεκέα προταμοίμην.375
εἰ δʼ αὖ καὶ πόλεμόν ποθεν ὁρμήσειε Κρονίων
σήμερον, αὐτὰρ ἐμοὶ σάκος εἴη καὶ δύο δοῦρε
καὶ κυνέη πάγχαλκος, ἐπὶ κροτάφοις ἀραρυῖα,
τῷ κέ μʼ ἴδοις πρώτοισιν ἐνὶ προμάχοισι μιγέντα,
οὐδʼ ἄν μοι τὴν γαστέρʼ ὀνειδίζων ἀγορεύοις.380
ἀλλὰ μάλʼ ὑβρίξεις, καί τοι νόος ἐστὶν ἀπηνής·
καί πού τις δοκέεις μέγας ἔμμεναι ἠδὲ κραταιός,
οὕνεκα πὰρ παύροισι καὶ οὐκ ἀγαθοῖσιν ὁμιλεῖς.
εἰ δʼ Ὀδυσεὺς ἔλθοι καὶ ἵκοιτʼ ἐς πατρίδα γαῖαν,
αἶψά κέ τοι τὰ θύρετρα, καὶ εὐρέα περ μάλʼ ἐόντα,385
φεύγοντι στείνοιτο διὲκ προθύροιο θύραζε.
ὣς ἔφατʼ, Εὐρύμαχος δʼ ἐχολώσατο κηρόθι μᾶλλον,
καί μιν ὑπόδρα ἰδὼν ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
ἆ δείλʼ, ἦ τάχα τοι τελέω κακόν, οἷʼ ἀγορεύεις
θαρσαλέως πολλοῖσι μετʼ ἀνδράσιν, οὐδέ τι θυμῷ390
ταρβεῖς· ἦ ῥά σε οἶνος ἔχει φρένας, ἤ νύ τοι αἰεὶ
τοιοῦτος νόος ἐστίν· ὃ καὶ μεταμώνια βάζεις.
ἦ ἀλύεις, ὅτι Ἶρον ἐνίκησας τὸν ἀλήτην;
notes
Odysseus and Eurymachus exchange bold words.
366 νῶϊν: 1st pl. dual dat. pron.
366 ἔρις ἔργοιο: “a farm work competition.”
368 ἔργου: gen., with πειρησαίμεθα (Smyth 1345).
370 ἄχρι: “until (gen.)” (LSJ ἄχρι II.1).
370 δ᾽ αὖ: “on the other hand’ (LSJ αὖ II.2).
371 ἐλαυνέμεν: infinitive of purpose.
372 κεκορηότε: “full,” masc. nom. dual pf. ptc. > κορέννυμι. The perfect active participle has a passive sense.
374 εἴη, εἴκοι: the optatives are still part of the multi-part protasis of the future less vivid conditional introduced in line 371.
374 εἴκοι δ᾽ ὑπὸ βῶλος ἀρότρῳ: (εἰ) δε βῶλος (subject) εἴκοι ὑπὸ ἀρότρῳ.
380 ὀνειδίζων: “reproaching (dat.) for (acc.)” (LSJ ὀνειδίζω I).
381 ἀπηνής: “hard.”
386 στείνοιτο: “would become narrow,” 3rd sing. pres. mid. opt. > στείνω.
389 τελέω: fut. act. indic.
389 οἷ᾽ ἀγορεύεις: “(because) you say such things …”
390–93 = 18.330–33 (spoken by Melantho).