Chapter 1.2

Apud Helvētiōs longē nōbilissimus fuit et dītissimus Orgetorīx. Is, M. Messālā et M. Pupio Pīsōne cōnsulibus, rēgnī cupiditāte inductus coniūrātiōnem nōbilitātis fēcit, et cīvitātī persuāsit ut dē fīnibus suīs cum omnibus cōpiīs exīrent: perfacile esse, cum virtūte omnibus praestārent, tōtīus Galliae imperiō potīrī. Id hōc facilius iīs persuāsit, quod undique locī nātūrā Helvētiī continentur: ūnā ex parte flūmine Rhēnō lātissimō atque altissimō, quī agrum Helvētium ā Germānīs dīvidit; alterā ex parte mōnte Iūrā altissimō, quī est inter Sēquanōs et Helvētiōs; tertiā lacū Lemannō et flūmine Rhodanō, quī prōvinciam nostram ab Helvētiīs dīvidit. Hīs rēbus fīēbat ut et minus lātē vagārentur et minus facile fīnitimīs bellum īnferre possent: quā ex parte hominēs bellandī cupidī māgnō dolōre adficiēbantur. Prō multitūdine autem hominum et prō glōriā bellī atque fortitūdinis angustōs sē fīnēs habēre arbitrābantur, quī in longitūdinem mīlia passuum CCXL, in lātitūdinem CLXXX patēbant.

notes

奥尔及托列克斯说服了厄尔维几人入侵高卢。

Orgetorix: –rix结尾的意思是“王”，它出现在很多的高卢名字里(例如：Ambiorix, Cingetorix, Dumnorix, Eporedorix, Lugotorix, Vergingetorix). (Stock)

M. Messala et M. Pupio Pisone consulibus…: “公元前61年” (Kelsey);

M. Messala, M. Piso: 罗马历693年的执政官，即公元前61年，此时凯撒在西班牙做财务官。 (Walpole)

Messala, &c.: 这是公元前61年，凯撒发动第一次高卢战役的三年前。Consulibus是绝对离格结构，这种用法并不像"当Messala 和 Piso 做执政官时”那么正规，仅仅译作“在他们的执政期间”。这是表示年份的常用方法。(Allen & Judson, 9) (AG 424.g)

suis cum omnibus copiis: 男女老少(Harper & Tolman)

Praestarent: “他们（于美德方面）胜过”(Kelsey)

hōc facilius: hōc:“更加”，这里的离格表示比较(Walpole);“更加容易“(Allen & Judson) (AG 414a)

una ex parte: “在一边…” 对于感官的影响应该来自所指的方向 (Allen & Judson) (AG 429.b)

His rebus...bellum inferre possent: 字面上来讲：“从这些事实来看，他们在更窄的范围活动并且更不容易挑起战争”等。

fiebat: 未完成时，表示动作在过去持续了一段时间. (AG 470)

qua ex parte: “因为这个原因” (Kelsey); 字面翻译成“从这边” (Merryweather & Tancock);“为了这个理由” (Towle & Jenks) (AG 404)

pro multitudine…pro gloria belli: Pro:“考虑到”，Pro:“按照...的比例“ 在这里Pro的意思来自它的其它含义“代替”；所以“作为...的回报“(Merryweather & Tancock); Pro:“按比例”(Allen & Judson ) (AG 221.16)

angustos…fines: “太小“(Kelsey); ”太窄“(Walpole);“过窄的限制” (Allen & Judson)

qui in longitudinem…patebant: Qui: 代指fines，边界(Kelsey) Milia passuum:英里；Patebant:“延长了”