Dēiēcit vultum et dēmissā vōce locūta est:320
'Ō fēlīx ūna ante aliās Priamēïa virgō,
hostīlem ad tumulum Trōiae sub moenibus altīs
iussa morī, quae sortītūs nōn pertulit ūllōs
nec victōris herī tetigit captīva cubīle!
Nōs patriā incēnsā dīversa per aequora vectae325
stirpis Achillēae fastūs iuvenemque superbum
servitiō ēnīxae tulimus; quī deinde secūtus
Lēdaeam Hermionēn Lacedaemoniōsque hymenaeōs
mē famulō famulamque Helenō trānsmīsit habendam.
Ast illum ēreptae magnō flammātus amōre330
coniugis et scelerum furiīs agitātus Orestēs
excipit incautum patriāsque obtruncat ad ārās.
Morte Neoptolemī rēgnōrum reddita cessit
pars Helenō, quī Chāoniōs cognōmine campōs
Chāoniamque omnem Trōiānō ā Chāone dīxit,335
Pergamaque Īliacamque iugīs hanc addidit arcem.
Sed tibi quī cursum ventī, quae Fāta dedēre?
aut quisnam ignārum nostrīs deus appulit ōrīs?
Quid puer Ascanius? Superatne et vēscitur aurā?
quem tibi iam Trōiā—340
Ecqua tamen puerō est āmissae cūra parentis?
Ecquid in antīquam virtūtem animōsque virīlīs
et pater Aenēās et avunculus excitat Hector?'
Tālia fundēbat lacrimāns longōsque ciēbat
incassum flētūs, cum sēsē ā moenibus hērōs345
Prīamidēs multīs Helenus comitantibus adfert,
agnōscitque suōs laetusque ad līmina dūcit,
et multum lacrimās verba inter singula fundit.
Prōcēdō et parvam Trōiam simulātaque magnīs
Pergama et ārentem Xanthī cognōmine rīvum350
agnōscō, Scaeaeque amplector līmina portae;
Nec nōn et Teucrī sociā simul urbe fruuntur.
Illōs porticibus rēx accipiēbat in amplīs:
aulāī mediō lībābant pōcula Bacchī
impositīs aurō dapibus, paterāsque tenēbant.355